مشکل پای پرانتزی کودکان را جدی بگیرید
سحر بزمآرا //
تصویری که مشاهده میکنید تصویر یک کودک با پای پرانتزی یا ژنوواروم است.
داشتن پای پرانتزی میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد و در صورت شدید بودن میتواند روی نحوه راه رفتن فرد تاثیر بگذارد. این مشکل میتواند یکطرفه یا دوطرفه باشد.
زانوی پرانتزی معمولا بعد از دو سالگی تشخیص داده میشود چون ممکن است نوزادان یا کودکان زیر دو سال به صورت طبیعی پاهای پرانتزی داشته باشند که نسبتا شایع است و مشخصه آن متقارن بودن (یعنی هر دو زانو به یک میزان درگیر هستند) و بدون درد بودن زانوهاست. این وضعیت طی روند رشدی کودک خود به خود بر طرف میشود.
در وضعیت عادی طول اندامهای تحتانی برابر هستند و در صورتیکه فرد صاف بایستد به طوریکه کشککها اصطلاحا به روبهرو نگاه کنند، محور طولی (یا همان مرکز ثقل)، زانو را به دو قسمت مساوی تقسیم میکند، در این حالت نیروی وارده به زانو در هر دو نیمه مساوی است.
در کودکان با سن بالاتر از دو سال با ژنوواروم مرضی که در آن زانوها به سمت بیرون انحراف پیدا کردند، محور مکانیکی از یک چهارم داخلی زانو عبور میکند و در موارد شدیدتر امکان دارد اصلا زانو را قطع نکند. این وضعیت باعث میشود فشار روی قسمت داخلی زانو به نسبت خارج زانو بیشتر باشد که میتواند در بزرگسالی موجب مشکلاتی از قبیل پارگی مینیسک داخلی، ساییدگی غضروف مفصلی و آرتروز قسمت داخلی زانو شود.
ژنوواروم میتواند به دلیل بیماریهایی مثل بیماری بلانت، نرمی استخوان ناشی از تغذیه نامناسب یا بیماری، ناهنجاریهای اسکلتی (مانند دیسپلازیهای اسکلتی)، ایجاد شود. همچنین ژنوواروم ممکن است پیامد ضربه یا عفونت و یا بیماریهای کلیوی و اختلالات گوارشی باشد. بهطور واضح در کشورهایی که سوء تغذیه گسترده باشد و دسترسی به مراقبتهای پزشکی محدود، بروز کلی ژنوواروم بدون شک بالاتر است.
اگر در خانه، کودک بزرگتر از دو سال دارید و مشکوک به پرانتزی بودن زانوی او هستید روش پیشرو به شما کمک میکند که تا حدودی مطمئن شوید. به کودکتان بگویید بایستد و قوزکها را به هم بچسباند، در این حالت کشککها باید به روبهرو نگاه کنند. فاصله بین دو زانو را اندازه بگیرید، اگر در این وضعیت فاصله بین دو زانو بیشتر از ۵ سانتیمتر است و یا متوجه شدهاید که در طی چند ماه اخیر به سرعت در حال زیاد شدن بوده – مثلا بیشتر از ۱٫۵ سانت در طول شش ماه- فرزندتان را برای ارزیابیهای بیشتر نزد متخصص مربوطه ببرید. این کودکان معمولا از درد زانو رنج میبرند و گاهی اوقات حین راه رفتن میلنگند.
پس از انجام رادیوگرافی و تایید صحت این مشکل از طرف متخصص، در مرحله اول پس از تشخیص، پزشک کودکتان سعی میکند علت زمینهای به وجود آورنده پای پرانتزی را در فرزندتان دریابد و درمان آن را شروع کند. برای مثال اگر علت ژنوواروم نرمی استخوان باشد، درمان نرمی استخوان را آغاز میکند. در ادامه با توجه به سن بیمار و مشکل زمینهای، کفش طبی و یا بریس (brace) تجویز میشود. در بعضی موارد پس از بسته شدن صفحات رشد و در افراد بالغ جراحی تنها گزینه انتخابی است. روشهای مختلف جراحی برای اصلاح پای پرانتزی وجود دارد که جراح با توجه به شرایط بیمار میتواند از بین آنها انتخاب کند. پس از جراحی ممکن است برای قدرت و دامنه حرکتی زانو به حالت طبیعی هم فیزیوتراپی توصیه شود.
در نهایت اینکه این مشکل را جدی بگیرید، قبل از این که فشار وارد به زانو در طی سالیان آنقدر زیاد شود که مفصل را دچار آرتروز شدید کرده و در نهایت جراح ناچار به انتخاب گزینه تعویض مفصل زانو شود.