بایگانی برچسب فلسفه برای کودکان
گفتوگو با نوجوانان درباره مغالطهها؛ بخش پنجم: تعمیم ناروا
الهام فخرایی// «سالی که نکوست از بهارش پیداست»، «مشت نمونهٔ خروار است»، «عشق که باشه همه چیز حله»، «اگه تیزهوشان رد شدی، دیگه هیچی نمیشی»، «وقتی یهبار نتونستی، دیگه هیچوقت نمیتونی» و... جملاتی از این دست که در گفتوگوهای روزمره شایع است، میتواند مقدمهای برای ساخت و تثبیت طرحوارههای اشتباه شناختی و روانشناختی باشد. این طرحوارهها بهخصوص اگر در دوران نوجوانی، یعنی زمانی که «هویت» نوجوانان در حال شکلگیری است، ساخته شود، نقشی تعيينکننده در آتیه آنها بازی خواهد کرد.…
گفتوگو با نوجوانان درباره مغالطهها؛ بخش چهارم: سیاه و سفید
الهام فخرایی// «آدمها یا خوب هستند یا بد، زندگی یا با ارزش است یا بیارزش، یا تو راست میگویی یا من و...» حتما شما هم این جملات یا نمونههای مشابه آن را شنیدهاید، شاید هم خودتان شبیه آنها را به کار برده باشید. این جملات حاکی از نوعی باور شناختی هست که آن را «کراناندیشی» مینامیم. در اینگونه اندیشیدن، ما بهجای در نظرگرفتن تمام طیف به یکی از دو سوی پیوستار متمایل میشویم و اگر برای این موضعگیری به…
«فبک»، فلسفه نیست/ فلسفه برای کودکان؛ آری یا خیر؟
نشست «فیلسوف کیست؟» پنجم شهریورماه در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در این نشست سعید ناجی و روح الله کریمی به عنوان مدافعان طرح فلسفه برای کودکان و پگاه مصلح و محمد مهدی اردبیلی به عنوان منتقد این طرح سخنرانی کردند. در ابتدای این نشست ناجی، عضو هئیت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: در رویکردی که از فلسفه در فلسفه برای کودکان ارائه می شود اعتقاد براین است که…
گفتوگو با نوجوانان درباره مغالطهها / بخش سوم: تلهگذاری
الهام فخرایی// این مغالطه نقطه مقابل مغالطۀ «مسمومکردن چاه» است. در مغالطهٔ مسمومکردن چاه، به فرد و نظر مخالف ویژگیهایی نسبت داده میشد که نوجوان میلی به همراهی و موافقت با آن نداشته باشد. اما در مغالطۀ «تلهگذاری» صفتهای مثبتی به طرفداری از آن ایده نسبت داده میشود؛ بهطوری که اگر نوجوان بخواهد واجد آن صفت شناخته شود چارهای بهجز موافقت و همراهی نداشته باشد. اینجا بازهم با استفاده از یک ابزار روانشناختی، فرد کنترل میشود و ممکن است خلاف…
گفتوگو با نوجوانان درباره مغالطهها / بخش نخست: مغالطهٔ ترس
الهام فخرایی// یکی از مغالطات مشهور، مغالطه توسل به هیجانات و بهطور خاص، مغالطه توسل به ترس است. ترساندن دیگری از آنچه که اتفاق نیفتاده، قبلا اتفاق افتاده یا اصلا معلوم نیست اتفاق بیافتد، ابزاری برای مغالطه و فریب روانشناختی افراد است. شاید شما هم در نوجوانی شرایطی را تجربه کرده باشید که مضطرب و هراسان بودید، مثلا فردی شما را تهدید یا خلاف میلتان مجبور به انجام کاری کرده و آنقدر ترسیده بودید که نمیتوانستید به درستی تصمیم بگیرید…
فلسفه و ترس کودکان از پاسخگویی و اشتباه
سحر طبیبزاده// تفکر انتقادی چیست؟ چرا نیاز به تمرین تفکر داریم؟ روشهای صحیح ابراز مخالفت کدامند؟ تحلیلهای متفاوت از یک پیغام را چگونه میتوان ارزیابی کرد؟ در جستوجوی پاسخ به پرسشهایی از این دست در کارگاهی دوروزه با عنوان تمرین فلسفی به تسهیلگری خانم ایزابل میلون که در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران برگزار میشد شرکت کردم. اطلاعرسانی و ثبت نام این کارگاهها پیش از فیلترینگ، از طریق تلگرام انجام شد. در بروشور مربوط به معرفی محتوا و…
تفکر مراقبتی کودکان در قبال حیوانات
سحرسلطانی// یکی از مهمترین توصیهها برای بهبود توانمندیهای ارتباطی کودکان نسل آپارتمانی، حضور آنها در مدارس طبیعت و مزرعههای پژوهشی کودکمحور یا داشتن حیوان و گیاه خانگی است. حضور یک موجود زنده توان ارتباطی کودک را ارتقا میدهد، مسئولیتپذیری، عاطفهورزی، توجه به دیگری و حمایت از او را آموزش میدهد. مهیا شدن چنین امکانهای خوبی که کودکان بتوانند از حضور حیوانات خانگی مانند ماکیان و دام و طیور بهره ببرند اتفاق فرخندهای است که باید به فال نیک گرفت از…
فلسفه چیزی را به کودکان میآموزد که گوگل نمیتواند
شارلوت بلیز، برگردان: مریم نخعی// با مکانیزهشدن مشاغل و کم ارزششدن دانش، انسانها نیاز دارند بار دیگر تفکر انعطافپذیر را کشف کنند. این امر در مدرسهها آغاز میشود. در دوران پیدایش خودروهای بدون راننده، و در پایان مکالمه تلفنیمان با بانک یا خردهفروشی مورد نظرمان، میدانیم که رباتها در حال ظهورند و در بسیاری از موارد در حال حاضر هم وجود دارند. پیشتر در سال ۲۰۱۳ ، اقتصاددانان در مرکز تحقیقاتی مارتین در دانشگاه آکسفورد تخمین زدند که در…
برای سالروز تولد صمدعمو
فریده مختاری// صمد بهرنگی در دوم تیر ۱۳۱۸ در تبریز به دنیا آمد و بعد از اتمام دوره تحصیلی دبیرستان وارد دانشسرای علوم شد. دوران کودکی و نوجوانی او همزمان بود با شرایط بسیار پیچیده سیاسی و سخت اقتصادی. آشناییاش با رنج فقر و گرسنگی خیلی زود او را در قلب روستاییان جا داد و او را از سمت "آقای معلمی" به جایگاه قلبی "صمد عمو" رسانید. شرایط سخت معلمی در روستا با کمترین مزایا، نبود ابزار و امکانات کافی…
درخت زندگی؛ حفظ محیطزیست با فلسفه
الهام فخرایی// طرح «درخت زندگی» در سال ۹۴ بر اساس p4c یا فلسفه برای کودکان (فبک) و با هدف حفظ محیطزیست ویژه کودکان ۶ تا ۱۲ سال توسط الهام فخرایی طراحی و تدوین شد. در سال ۹۵ و ۹۶ این فرصت با حمایت بخش فرهنگی-تفریحی شهرداری اصفهان فراهم شد تا این طرح تحت پروژهای به نام «باغ داروک» اجرایی شود. درخت زندگی درواقع اولین گام رسمی در جهت ارائهای کاربردی و بینرشتهای از رابطه فبک و طبیعت بود که الهام…