رابطه میان کودک‌همسری و بحران تغییرات اقلیمی
اعظم بهرامی//
در مورد گسترش موج وسیعی از ازدواج دختر بچه‌ها به‌دلیل تاثیرات بحران اقلیمی در آفریقا، گزارش‌های زیادی منتشر شده است. اگر تغییر اقلیم برای ما تصاویر آخر‌الزمانی شهرهای زیر آب رفته و جنگل‌های درحال سوختن و حیوانات سرگردان در بیابان‌ها و مهاجرت در اثر سیل و خشکسالی است، برای زنان و دختران افریقایی دیدن مادران نوجوان و کودک بیشتری با نوزادی در آغوش است؛ بی‌آینده و محتوم به سرنوشتی دردناک.
خانواده‌هایی که اندک توان مالی خود را از دست داده‌اند حتی یک نان‌خور کمتر هم می‌تواند برایشان مهم باشد. از طرفی برای مهاجرت‌کردن هم به پول نیاز است و مطابق رسوم خانواده، داماد ملزم به پرداخت وجه نقد. به‌عبارتی خشکسالی‌های درازمدت، سیل و از بین‌رفتن مزارع و امکان صید، معادل است با از بین‌رفتن منابع درامد خانواده‌ها. این موضوع دختران زیادی را در افریقا با بحران جدی کودک‌همسری مواجه کرده است.
در مالوی پیش‌بینی می‌شود که تنها به‌خاطر گسترش فقر ناشی از تغییرات اقلیمی، بیش از ۱٫۵ میلیون دختر زیر ۱۵ سال در معرض خطر ازدواج هستند. آماری که سازمان‌های جهانی آن‌را وحشتناک می‌دانند و سلامت مادر و فرزند را نیز در سایه آن در خطر جدی می‌بینند.
در موزامبیک نیز افزایش تعداد سیل زندگی بسیاری از خانواده‌های ساکن حاشیهٔ رودها را تغییر داده است. دختران نمی‌توانند به مدرسه بروند و امکان کار در مزرعه را نیز از دست می‌دهند. به‌این‌ترتیب با اولین امکان پیش‌آمده باید تن به ازدواج بدهند. شرایط صیادان محلی نیز بهتر از این نیست. در سال ۲۰۱۵ سازمان ملل تخمین زد که ۱۳٫۵ میلیون کودک تا قبل ازآنکه به ۱۴ سال برسند ازدواج می‌کنند. حدود ۳۷ هزار کودک در هر روز. برابری جنسیتی به عنوان پنجمین هدف از اهداف هفده‌گانه توسعه پایدار تعریف شده است و علی‌رغم همه اطلاع‌رسانی‌ها و تلاش جمعی بسیاری از فعالان مدنی در سراسر جهان، آمار نشان می‌دهد که در بخش زیادی از کشورهای در حال توسعه شاخص‌های برابری جنسیتی با گذر زمان بهبود چندانی نیافته است. اگر روند ازدواج کودکان به همین ترتیب پیش برود تا سال ۲۰۵۰ این آمار به ۳۱۰ میلیون کودک خواهد رسید. در موزامبیک برخی از دختر بچه‌ها حتی با بهایی معادل ۲۵ پوند از طرف خانواده مجبور به ازدواج می‌شوند.
کشورهای افریقایی نمونه روشنی از آپارتاید اقلیمی هستند و به‌دنبال آن افزایش شکاف تبعیض جنسیتی. به‌طور میانگین بیش از نیمی از حمعیت کشورهای شمال افریقا و زیر صحرا در مرکز افریقا زیر خط فقر زندگی می‌کنند.