تجاوز رسانهای به آرامش کودکان
رضا عبدی//
هر بار که خبر تجاوز به کودکی در ایران رسانهای و فراگیر میشود، لزوم آموزش و آگاهیرسانی درباره بدن، حریم خصوصی، دیگری و خودمراقبتی به کودکان، به شکلی پررنگ برجسته میشود.
ما در الفبا و از نخستین روزهای فعالیت، همواره دغدغه آموزش مفاهیم پایه و ضروری پیشگری از خشونتهای بدنی و جنسی را به کودکان داشتهایم: کتاب ترجمه کردهایم، انیمیشن دوبله و منتشر کردهایم، از صاحبنظران راهکار خواستهایم و… اما همواره از پوشش خبری ماجراهای تلخی مثل قتل «ستایش»، «آتنا» و … خودداری کردهایم چرا که به شیوهای پایبندیم که معتقد است انتشار فلهای و بدون نگاه تحلیلی و آسیبشناسانه اخبار تجاوز و قتل کودکان در جامعهای که دسترسی به اخبار در آن طبقهبندی سنی ندارد، آنهم در فضای ملتهب اجتماعی که افکار عمومی آزرده و خشمگین واکنشهای احساسی نشان میدهد، شاید والدین را به آموزش مراقبت از اندام جنسی به کودکان ترغیب کند ولی آثار مخرب و سؤ فراوانی بهدنبال دارد که بیتردید در طولانی مدت از ذهن و روان کودکان پاک نخواهد شد.
کافی است حجم واکنشها به خبر تاسفبرانگیز آتنا را با نگاهی انتقادی بررسی کنیم. اینهمه تأکید بر نقش خانوادهها و سیستم آموزشی در آموزش مفهوم مراقبت از کودکان، نشانگر خلأیی است که در این زمینه وجود دارد، اما آیا واقعا آموزش به تنهایی برای کاهش آمار وحشتناک خشونت جنسی علیه کودکان در ایران کافی است؟ نقش نهادهای قضایی و انتظامی در پیشگری از این جرم، و مجازات عاملان آن چیست؟ قانون با امثال سعید طوسی قاری و معلم قرأنی که به شاگردانش تجاوز کرده بود چه برخوردی کرده است؟
بدون رسانهای کردن جرم مجرمان و برجسته کردن مجازاتی که قانون برایشان در نظر گرفته، و تنها با انتشار یکسویه اخباری مثل ماجرای آتنا با تاکید بر خطرناک بودن بزرگسالان، تنها آرامش روانی کودکان را به خطر میاندازیم و باورهای اجتماعی آنها را خدشهدار میکنیم. کودکان باید بدانند که هر مردی که میبینند یک بمب خطرناک جنسی نیست اما اگر بود چه کارها و رفتارهایی را باید و نباید انجام بدهند. مرز این بودن و نبودن نامرئی نیست. فهمیدن بمب جنسی بودن یک مرد یا نبودنش اما به آموزش و مهارت نیاز دارد. جای این آموزشها در مدرسه و شبکههای تلویزیونی مخصوص کودکان است. هرچند آمار رو به افزایش میزان تجاوز به کودکان نشان میدهد شناختن و کنترل کردن مجرمان جنسی برای نهادهای قانونی دشوار و ناممکن باشد.
پست زیر لینک مجموعه انیمیشنهای الفبا برای آموزش مراقبت از بدن به کودکان است. انگار تا وقتی که نهادهای رسمی دربرابر خشونتی که بر کودکان این کشور اعمال میشود حساسیتی به آن اندازه که مثلا بر جلووعقب بودن مقنعهها و کوتاهوبلند بودن مانتوهای دختران دانشآموز دارند، نشان بدهند راه زیادی مانده است و چارهای نیست جز انتشار خوشباورانهٔ چنین مطالبی که دیده شود و مؤثر باشد.
https://telegram.me/aleph_ba/679