خردهجنایتهای والدین در شبکههای اجتماعی
مترجم: مینا خراسانی//
راهنمایی برای پدرها و مادرهایی که نمیخواهند موجب شرمندگی فرزندان نوجوانشان در برابر دوستان آنها شوند.
نوشته دو نوجوان بریتانیایی: لارا براون و گریس دوسوزا
۱. «آن گفتگو»
همه نوجوانها قبل از اجازه دسترسی به اینترنت باید «آن گفتگو» را تاب بیاورند: انبوهی از هشدارها و توصیهها برای اطمینان از اینکه درست فهمیده باشی که «نباید با افرادی که نمیشناسی دوستی کنی» و یا «چیزی منتشر کنی که ممکن است در مراحل بعدی زندگی برایت پشیمانی به بار بیاورد.» پدر و مادر آن چیزی را میگویند که خود تو آن را میدانی، اما از هشدار دادن درباره چیزهایی که واقعا بدند، مثل تحقیر بیرحمانه بدن یا پورنوگرافی، طفره میروند. چرا؟ چون از گفتن آن شرم دارند.
۲. ظاهرسازی و رفتار دوگانه
میگویند روی میز غذا تلفن بی تلفن! درنتیجه وقتی خود والدین از روی گوشی در حال جواب دادن ایمیلهایشان هستند یا پیشبینی وضع هوا را چک میکنند و یا تازههای مسابقه فوتبال را دنبال میکنند، نوجوانها باید در سکوت غذایشان را بخورند. یا اینکه میگویند: «تصور کن اگر این همه زمانی را که برای اینستاگرام صرف میکنی صرف فرانسه خواندن کرده بودی، حالا چقدر زبانت خوب بود.»
۳. فخرفروشیهای اغراقآمیز
خودشان را در استاتوس اینطور توصیف میکنند: «مادر دو دختر دوستداشتنی که هر دو موزیسین پرشور، ورزشکار و درسخواناند.» و آخرین پستشان این است: «یک روز بسیار دوستداشتنی و بازی اسکرابل با خانواده.» چیزی که از نوشتنش صرفنظر میکنند این است که دختر شماره یک ماههاست به فلوتش دست نزده و دختر شماره دو بهتازگی امتحاناتش را خراب کرده و آن بازی اسکرابل هم تا حد مشاجره بر سر اصطلاحات عامیانه مدرن تنزل پیدا کرده است. و در حال حاضر هر دو دختر با بدخلقی در اتاقهایشان بهسر میبرند. والدین از شبکههای اجتماعی در تمنای زندگی خانوادگی تقلبی، عجیبوغریب و خجالتآور استفاده میکنند. (والدینی که نتایج امتحانات فزرندانشان را در شبکههای اجتماعی ذیل عنوان «به دختر/پسر فوقالعادهام بهخاطر نمرات عالیاش افتخار میکنم» منتشر میکنند، لایق منشن در ملا عام هستند که «نکن!»)
۴. استفاده غلط از فیسبوک
الف. استفاده از دیوار فیسبوک فرزندتان بهعنوان راهی برای برقراری ارتباط اشتباه است؛ اشتباهِ اشتباه! اگر آنجا بنویسید: «سلام، امروز صبح غمگین بهنظر میرسیدی. امیدوارم حالا بهتر باشی. خیلی دوستت دارم. مامان.» همه دوستانش نوشته شما را خواهند دید و این احتمالا خجالتآورترین اتفاق برای نوجوان است. و برای ما خیلی خیلی سخت است که این را برایتان توضیح دهیم. البته که خود پیام خیلی خوب است؛ پس لطفا آن را فقط برای خود ما پیامک کنید!
ب. ارسال تصاویر خانوادگی با حضور فرزندتان یکی دیگر از نبایدهاست. درست است که با هم اوقات خوشی در پارک گذراندهایم و آن عکس دستهجمعی هم فوقالعاده است، اما آنرا در شبکههای اجتماعی منتشر نکنید. وقتی سعی میکنیم برای پدر و مادرمان توضیح دهیم که چرا از عکسهای خانوادگی در فضای اجتماعی خجالت میکشیم، با پاسخی گیجکنندهتر روبرو میشویم: «اما تو همیشه سلفیهایت را منتشر میکنی.» آنچه والدین نمیفهمند این است که هر عکسی که یک نوجوان منتشر میکند از فیلترهای متعدد و بسیار سختگیرانهای گذشته است. گول آن عنوان خودمخرب را نخورید که «خدای من چقدر افتضاخ به نظر میرسم #از_شنبه_متنفرم.»
پ. لایک کردن عکسهای دوست فرزندتان. لایک فیسبوکی تنها به این معنی نیست که از آن عکس خوشتان آمده؛ بیشتر به این معنی است که به خواندن احوالات آن شخص علاقهمندید. پس اگر یکی از عکسهای دوست فیسبوکی ما را لایک کردید، بهشکل شخصی جلوه میکنید که «در کمین» است و دیگران را میپاید. دوست موردنظر روز بعد به مدرسه میآید و میگوید: «هی! مادرت یکی از عکسهای فیسبوک مرا لایک کرد» و خب، این یکی از دیوانهکنندهترین اتفاقاتی است که میشود فکرش را کرد.
۵. استفاده غلط از توییتر
هشتگ برای دستهبندی مطالب بهکار میرود و به این ترتیب به افراد کمک میکند تا مطالبی را که منتشر کردهاید راحتتر پیدا کنند. بنابراین وقتی که پدر یا مادری این طور توییت میکنند: «#در تعطیلات همراه #خانواده و صرف #نوشیدنی، #هوای عالی و #فوق_العاده» خیلی مضحک میشود؛ مگر اینکه والدین خودتان آنرا نوشته باشند، که در آن صورت بسیار خجالتآور میشود.
۶. استفاده غلط از واتساپ
در واتساپ این امکان هست که استاتوس مختصری برای خودتان بنویسید و هر کسی که شما را جستجو کند، آنرا خواهد دید. آنجا جای مناسبی برای نوشتن مشاهدات و ادراکات عمیق یا جملات کنایهآمیز و بامزه فیلمها نیست. بیشتر بچه ها اصولا آن را از حالت پیشفرض «هی! من از واتساپ استفاده میکنم» خارج نمیکنند. هر کسی که شماره شما را در گوشی تلفنش ذخیره کرده باشد، استاتوس شما را میبیند. اگر بنویسید «من مادر معمولی نیستم، مادر باحالی هستم»، هر کدام از دوستان من اگر حتی تنها یکبار لازم شده باشد شماره شما را ذخیره کند، آن را خواهد دید. و این خجالتآور است.
۷. استفاده غلط از اینستاگرام
انتخاب عنوان برای عکسهای اینستاگرام کار دشواری است. بین پرمدعا جلوه کردن و جالب بودن مرز باریکی هست. هر نوجوان برای انتخاب چیزی که زیر تصویر مینویسد زمان قابلتوجهی صرف میکند؛ اما والدین اینطور نیستند. تا بهحال موارد زیادی از این دست دیده شده: تصویر گل نرگس در گلدان با شعری طولانی و پرطمطراق ذیل آن؛ تصویر معمولی توریستی از برج ایفل با عنوان «بسیار باشکوه»؛ و تصویری از پرچم یونان با عنوان «نظرتان درباره خروج یونان از اتحادیه اروپا چیست؟» (پینوشت: اینستاگرام جای مناسبی برای بحثهای سیاسی یا دانشگاهی نیست.)
۸. استفاده از دانش بد
مادر من اغلب به برادرم میگوید که گوشی را خارج از جیبش نگه دارد، چونکه موجب ناباروری میشود. به من گفته شده که آیپد و آیفونم را در طول شب در طبقه پایین به برق بزنم، چون ممکن است وقتی خوابم، به مغزم آسیب بزند. اختراع دانش بد برای متقاعد کردن نوجوانان به اینکه بعد از غروب دیگر به تلفنشان نگاه نکنند فقط شما را احمق جلوه خواهد داد.
۹. جاسوسی
تنظیم کردن زاویه دیدتان از روی شانههای ما زمانی که در شبکههای اجتماعی سیر میکنیم، تجاوز به حریم خصوصی ماست. اگر میخواهید بدانید که چهکار میکنیم، بپرسید. وقتی بدون اینکه بپرسید فقط تماشا میکنید، مثل این است که به ما اعتماد ندارید.
۱۰. پرسیدن «کل روز چهکار میکردی؟»
والدین برای ابراز عدم رضایتشان از «اعتیاد» فرزندشان به شبکههای اجتماعی میپرسند: «کل روز چهکار میکردی؟» چطور میتوانیم راهی برای پاسخ دادن به این سوال بیابیم؟ من معتاد نیستم؛ من وحشتزدهام. ترس اکسیژنی است که سوخت شبکههای اجتماعی را میسوزاند. برای شما شاید اینطور بهنظر برسد که من یک روز کامل را با خیره شدن به یک صفحه تلف کردهام، اما اگر در تماس با دوستانم باقی نمانم، از اینکه چه اتفاقی ممکن است بیفتد میترسم. فکر نمیکنم بتوانم این حس را برایتان توضیح دهم. پس لطفا مرا با آن تنها بگذارید.