اسپات لایت؛ داستانی واقعی درباره سو استفاده جنسی از کودکان
مانیا عاله‌پور//
«اگر برای تربیت یک کودک به تمام افراد دهکده نیاز است، برای تعرض به او نیز به یک دهکده نیاز است.»
اسپات لایت، برنده اسکار ۲۰۱۶، داستانی واقعی درباره فاجعه‌ای است که سال‌ها پیش در شهر بوستون امریکا اتفاق افتاده است. این فیلم ماجرای چهار خبرنگار روزنامه بوستون گلوب است که نام گروه تحقیقی آنها اسپات لایت است. این چهار روزنامه‌نگار مطلب مستندی در مورد سرپوش گذاشتن کلیسا بر آزار و سو استفاده جنسی از کودکان توسط ۷۰ کشیش در منطقه بوستون تهیه و چاپ می‌کنند. انتشار گزارش آنان نه‌تنها باعث می‌شود کاردینال بوستون استعفا دهد، بلکه نقطه آغازی برای کشف سو استفاده جنسی کشیشان کلیسای کاتولیک از کودکان در ۱۰۲ شهر دیگر امریکا و ۱۰۵ مورد در نقاط دیگر جهان می‌شود. داستان اسپات لایت در سال ۲۰۰۱ روی می‌دهد؛ زمانی که مارتی برون، سردبیر جدید روزنامه بوستون گلوب، به اعضای گروه کاری اسپات لایت دستور می‌دهد خبر متهم شدن یک کشیش را به سو استفاده جنسی از کودکان طی ۳۰ سال، که در یکی از ستون‌های روزنامه بوستون گلوب چاپ شده بود، دنبال کنند. والتر رابینسون، سردبیر گروه اسپات لایت، همراه با مایکل رزندس و ساشا فایفر، خبرنگاران این گروه، تحقیقات را شروع می‌کنند. طی یک سال آنها کشف می‌کنند سیستمی نهادینه‌شده برای پنهان نگاه داشتن کودک‌آزاری توسط تعداد زیادی از کشیشان وجود دارد. در نتیجه تحقیقات و افشاگری آنها، راه برای تحقیقات مشابه در بیش از ۲۰۰ شهر مختلف در سراسر جهان هموار می‌شود.
آنچه اسپات لایت در تمام داستان فیلم می‌گوید می‌توان در جمله‌ای حکیمانه خلاصه کرد که وکیل مدافع قربانیان به یکی از روزنامه‌نگاران می‌گوید: «اگر برای تربیت یک بچه به تمام افراد دهکده نیاز است، برای تعرض به او نیز به یک دهکده نیاز است.» در این فیلم محکوم کردن کلیسای کاتولیک در مورد تجاوز کشیشان به کودکان و لاپوشانی‌های کلیسا در حاشیه قرار می‌گیرد و به عواملی فراتر از فساد کشیشان در کلیسا پرداخته می‌شود. نویسنده فیلم تمام جامعه و حتی روزنامه‌نگاران گروه اسپات لایت را در مورد اتفاقی که برای کودکان می‌افتد محکوم می‌کند؛ چراکه آنها نیز سال‌ها پیش از مدارکی که در این باره به دستشان رسیده بود با بی‌اعتنایی گذشته بودند و تنها گزارشی جزیی از آن فاجعه منتشر کرده بودند. همین باعث می‌شود که مدت‌ها پس از فاجعه به دنبال قربانیان بروند. قربانیانی که اکنون ۱۵ سال بزرگ‌تر شده‌اند از اتفاقات تلخی می‌گویند که در گذشته بر ایشان گذشته است، از درد به خود می‌پیچند و اشک می‌ریزند.
فیلم اسپات لایت تقریبا درباره تمام عواملی صحبت می‌کند که باعث شده است چنین فجایعی در جامعه روی دهد و حتی بدون مانع خاصی تداوم داشته باشد. فیلم به‌طور خاص به موضوع سو استفاده جنسی از کودکان نگاهی جامعه‌شناسانه دارد و دلایل آن را ورای مشکلات روانی فرد متجاوز می‌بیند؛ مصیبتی که تمام افراد جامعه در آن دخیل‌اند و به آن دامن می‌زنند. سکوت، نادیده گرفتن مساله، بی‌اعتنایی افراد جامعه، ترس خانواده‌های قربانی از افشاگری، ترس قربانی و ناتوانی و عدم درک او در بیان آنچه بر او رفته است همگی در کنار هم باعث می‌شوند که کودکان قربانیان اصلی در این میان باشند؛ کسانی که نام آنچه برایشان در حال روی دادن است نمی‌دانند، درکی از آن ندارند و چون مفهوم تعرض جنسی برایشان تعریف نشده، ناتوان از درک شرایط و درنتیجه ناتوان از انتقال دردشان به دیگران هستند.