نوروز در آمریکا برای کودکان
وحیده وحدتی//
حدود 4 سال است که در مدرسهای آمریکایی در ایالت کالیفرنیای آمریکا بهعنوان کمکمعلم مشغول فعالیتهای آموزشی برای بچههای 5 تا 10 سال هستم. نوروز سال جدید برای من رنگوبوی دیگری داشت، چون تصمیم گرفتم با همراهی 2 تن از همکاران فارسیزبان دیگر مراسم نوروز را در کلاس و مدرسه برگزار کنیم.
ایالت کالیفرنیا بیشترین تنوع فرهنگی را در جامعه آمریکایی دارد؛ از فرهنگهای شرقی گرفته تا آمریکای لاتین و از چینیها تا اسپانیاییزبانها. این تنوع فرهنگی در مدرسه من کاملا مشهود است. حدودا نیمی از دانشآموزان مدرسه مرا بچههای سفیدپوست آمریکایی و بقیه را بیشتر اسپانیاییزبانها و چینیها تشکیل میدهند. بهغیر از جشنهای مربوط به فرهنگ آمریکایی مانند سال نو و شکرگزاری (Thanksgiving)مراسم اسپانیاییزبانها و چینیها نیز در مدرسه برگزار میشود، مانند سال نو چینی. لذا دانشآموزان کمابیش با این مراسم و جشنهای مختلف آشنایی پیدا میکنند. در مدرسه ما فقط یک دختر پنجساله ایرانی مشغول فراگیری است و سه معلم ایرانی و فارسیزبان اشتغال به کار داریم. ما نیز برآن شدیم تا جشن نوروز را برگزار کنیم.
از دو هفته مانده به عید نوروز با کمک بچههای پیشدبستانی (kindergarten) آماده کردن سبزه عید را شروع کردیم. بچهها به دو گروه تقسیم شدند. هر گروه یک سینی بزرگ عدس داشت و هر روز در ساعتی مشخص اعضای هر دو گروه سبزههای خود را با دستان خودشان آب میدادند و روزبهروز شاهد رشد جوانهها بودند. در ضمن در زمان فعالیت جمعی برای بچهها توضیح داده میشد که قرار است این سبزهها در سفره هفتسین گذاشته شود. سپس درباره تکتک موادی که در سفره قرار میگیرند بهاختصار توضیح داده میشد و دانشآموزان با صدای بلند نام هرکدام از آنها را به فارسی بیان میکردند که لحظات شادی ایجاد میکرد.
با توجه به اینکه مدرسه شنبهها تعطیل است و بعضی دانشآموزان عصر جمعه هم زودتر به خانه میروند و تحویل سال 1395 روز شنبه بود، روز چهارشنبه برای جشن نوروز و مراسم چیدن سفره هفت سین انتخاب شد. روز موعود برای تکتک بچهها با گلهای حیاط مدرسه حلقههای گل آماده کردیم و آنها با حلقهای از گل روی سرشان وارد کلاس شدند و دور سفره هفت سین جمع شدند که ساده و زیبا پهن شده بود. برای آنها به زبان ساده اجزای اصلی سفره شامل سبزه، سنجد، سماق، سیب، سمنو، سرکه و سیر دوباره توضیح داده شد. بهعنوان نمونه، گفته شد سنجد نمادی از عشق است و سیب نمادی از سلامتی و خوشرنگی. بچهها خیلی شاد و خوشحال بودند که اسامی آنها را یاد گرفتهاند و با هم با صدای بلند تکرارشان میکردند.
بعد از مراسم سفره، موزیکهای شاد «عیدی من یادت نره» از فرزان و «بهار» از فتانه برای بچهها پخش شد و آنها هم با رقص و شادی سال نو را تبریک گفتند، آن هم بهزبان فارسی: عید شما مبارک!
مشابه همین سفره و مراسم نیز در حیاط مدرسه برقرار بود و سال نو ایرانی بهزبان انگلیسی روی تخته کنار سفره تبریک گفته شده بود. بسیاری از والدین بچهها نیز از سفره عکس گرفتند.
این مراسم در مدرسهای برگزار شد که فقط یک دانشآموز ایرانی متولد آمریکا دارد. در روزهای بعدی از بازخورد دانشآموزان مشخص بود که از آن مراسم و سفره هفتسین خاطرههای خوب دارند. من هم بسیار خوشحالم از اینکه توانستم گوشهای از فرهنگ اصیل ایرانی، فرارسیدن بهار و عید نوروز را به اولیا و دانشآموزان در یک مدرسه آمریکایی معرفی کنم.