۲۵ عکس تاثیرگذار از کودکان دنیا در سال ۲۰۱۵ به انتخاب یونیسف
برگردان: مریم نظری//
بی‌شک معروف‌ترین عکس کودک در سال ۲۰۱۵ عکسی بود که پیکر کودک نوپای سوری-کردی را نشان می‌داد که در ترکیه به ساحل رسیده بود.
این تصویر تراژدی انسانی در بحران پناهنده‌ها در اروپا را به نمایش کشید و یکی از دلایل متعدد برای احساس بیچارگی و غم در سراسر جهان بود. تعداد افرادی که در این سال ناچار شدند خانه خود را ترک کنند بیشترین رقم بعد از جنگ جهانی دوم بوده است.
صندوق کودکان سازمان ملل، یونیسف، در استرالیا مجموعه‌ای از عکس‌های کودکان در برخی از ۱۹۰ کشوری را منتشر کرده است که این سازمان در آنها کار می‌کند؛ مجموعه‌ای که نشان می‌دهد این کودکان چگونه در مناطق درگیر زندگی می‌کنند، ولی همچنان کودک‌اند.
یونان
«وقتی قایق آنها به ساحل رسید، همه رنگ‌پریده و ترسیده به‌نظر می‌رسیدند و این پسربچه تنها کسی بود که لبخندی بزرگ بر صورتش داشت.» اینها را کنعان کادونی می‌گوید، یکی از پناهندگان سوری که برای کمک به سایر پناهندگان از بلژیک به جزیره لسبوز در یونان آمده است.
نزدیک یک میلیون نفر راهی این سفر خطرناک در اروپا شدند و حدود ۵۰۰ کودک جان خود را در این سفر در دریا از دست دادند.
کنعان می‌گوید: «خیلی خوب است که وقتی پناهنده‌ها این سفر دشوار را با قایق انجام می‌دهند کسی باشد که وقت رسیدن از آنها استقبال کند. آنها خواهران و برادران من‌اند و من هم پناهنده‌ام؛ بنابراین من نیز یکی از آنانم.»
صربستان
برای کودکان جستجوی امنیت و زندگی بهتر به‌معنای هفته‌ها سفر سخت و طاقت‌فرسا در اروپاست. کودکان به ما می‌گویند بسیار خسته‌اند و شب‌ها خوابیدن در فضای باز و سرد با لباس نم‌دار برایشان دشوار است. آنها نگران‌اند که دستگیر شوند و دوباره به مناطق پر از خشونت و جنگ کشورشان بازگردانده شوند، اما همچنان از دلتنگی برای خانه و بازی با دوستانشان نیز حرف می‌زنند. آنها امیدوار بودند بتوانند به‌زودی دوباره به مدرسه برگردند و بتوانند در تخت‌خواب بخوابند. یونیسف با ادامه پخش لباس، کفش، پتو و وسایل بهداشتی به خانواده‌ها سعی می‌کند به آنها حس امنیت و زندگی نسبتا معمول را بازگرداند.
مقدونیه
اکثر کسانی که به‌دنبال پناهندگی در اروپا هستند از خشونت و وحشتی فرار کرده‌اند که ما حتی تصورش نیز نمی‌توانیم بکنیم. نیمی از این افراد در سال ۲۰۱۵ سوری بودند. یونیسف با ایجاد مناطق دوستدار کودک سعی کرد فضایی ایجاد کند که در آن کودکان بتوانند بازی کنند و به کمک‌های روانشناسی دسترسی داشته باشند و مادران نیز بتوانند استراحت کنند و از کودکانشان مراقبت کنند.
غزه
۶ ماه پس از خشونت‌های ویران‌کننده در غزه، برای کودکانی همچون سمر و رسل زخم‌ها هنوز تازه‌اند، چون همچنان باید با غم از دست دادن پدر و خانه‌شان دست‌وپنجه نرم کنند. یونیسف به این دو خواهر خدمات روانشناسی ارایه می‌دهد تا بتوانند بر استرس شدیدشان غلبه کنند، به مدرسه بازگردند و شروع به بازسازی زندگی خود کنند. علی، پدربزرگ بچه‌ها، می‌گوید که زندگی بهتری برای خانواده‌اش می‌خواهد: «نوه‌های من، مانند همه کودکان دنیا، شایسته داشتن زندگی بهتری هستند.»
غزه
فارس و فهد از نوجوانان غزه‌اند که از فضای فروریخته همسایه برای انجام دادن حرکات پارکور استفاده می‌کنند. دیوار، سقف و شکاف‌های بزرگ حاصل از ویرانی، که باقی افراد می‌بینند، برای این پسربچه‌ها موانعی تمرینی است که باید حرکات نمایشی سریع را با آنها تمرین کنند. احتمال فروپاشی این نقطه خیلی زیاد است، اما فارس می‌گوید که نمی‌ترسد. او می‌گوید: «غزه آخر دنیاست. ما اینجا زندگی می‌کنیم چون انتخاب دیگری نداریم. این زندگی‌ای است که ما داریم و باید به‌تنهایی با آن کنار بیاییم.»
میانمار
در میانمار عکاس ما لذت مدرسه رفتن را شکار کرده است. قطعا قوانین و تکالیف و امتحانات سر جای خودشان‌اند، اما لحظات کوچک پر از لذت، دوستی و کشف است که مهم‌اند؛ مانند وقتی که باران شروع می‌شود و همه خودشان را در هیجان و بازیگوشی گم می‌کنند.
اینها لحظاتی‌اند که یونیسف و همکاران ما در اچ.اند.ام می‌خواهند همه کودکان تجربه‌شان کنند، اما در میانمار بیش از یک میلیون کودک فرصت تجربه‌شان را ندارند. در سال ۲۰۱۵ بنیاد آگاهی اچ.اند.ام کمپینی جهانی برای ایجاد برابری تحصیلی در میان ۳۵۰ هزار نفر نوجوانان مشتاق دانستن برپا کرد.
میانمار
برای این دانش‌آموزان کلاس چهارمی شیر آب عمومی فرصت شستشو و سلامت و البته آب‌بازی در یک روز گرم است. از هر سه نفر در دنیا یک نفر هنوز به امکانات بهداشتی دسترسی ندارد و به همین دلیل بهبود بهداشت هنوز هم از اولویت‌های اساسی یونیسف است. ما در ۱۰۰ کشور جهان سعی می‌کنیم در مدارس و اجتماعات برای ترویج بهداشت امن امکانات را بهبود دهیم.
نپال
در زلزله شدید نپال در ماه‌های آوریل و مه خانه این پسر ۱۱ ساله یکی از ۶۰۵ هزار خانه‌ای بود که نابود شدند. یونیسف از روز اول حادثه در آنجا حضور داشت و برای عرضه آب تمیز بهداشتی، سرپناه به خانواده‌هایی که در شرایط سخت بودند، مراقبت از کودکان و برپایی بیمارستان‌های موقت برای ارایه کمک‌های حیاتی پزشکی تلاش کرد. ما در ماه‌های سخت پس از زلزله به حضورمان ادامه دادیم وسعی کردیم با ارایه خدمات روانشناسی و تغذیه‌ای کمک کنیم کودکان به مدارس بازگردند. بیش از ۴۰ سال است در نپال حضور داریم و تا زمانی که نیازی به ما باشد آنجا خوهیم ماند.
نپال
یک روز وقتی به گذشته نگاه کنیم، این لحظه را زمان از دست دادن یا زلزله به یاد نخواهیم آورد، بلکه این لحظه‌ای است که اولین کودک ما متولد شد. و او یک کودک سالم است: نارایان، از نجات‌یافتگان زلزله نپال، و یک پدر پرغرور.
مالزی
برای این کودک مهم نیست در دنیا چه خبر است. او با آرامش در گهواره پارچه‌ای سنتی در مرکز مراقبت کودکان در جزیره بورنو خوابیده است. این عضو گروه قومی‌بومی کادازانوسان احتمالا به‌عنوان بخشی از گروه‌های حاشیه‌ای و ضعیف رشد خواهد کرد و برای شکوفایی پتانسیل‌هایش نیازمند کمک‌های بیشتر است؛ بنابراین یونیسف آنجا خواهد بود تا با برنامه‌های آموزشی و سایر برنامه‌ها به او کمک کند که پیشرفت کند.
وانواتو
دنیای ریچل بعد از طوفان سیکلن پم در ماه مارس وارونه شد. در سه سالگی او شاهد بود که چگونه خانه‌شان با هزاران لیتر آب از بین رفت. وقتی یونیسف او و خانواده‌اش را روز بعد از این اتفاق ملاقات کرد، با کودکی ترسان و گریزان مواجه شد. او ارتباط برقرار نمی‌کرد و به‌جایش سعی می‌کرد بلوکی سیمانی را به جایی بکشد که بخشی از خانه‌شان بود؛ شاید تلاشی کودکانه برای بازگرداندن همه‌چیز به قبل از طوفان.
در تلاش برای بازسازی ویرانی‌ها، یونیسف برای ۱۰۵۰۰ کودک مانند ریچل دسترسی به فضاهای امن ایجاد کرد تا بتوانند حمایت روانشناسی، امکان بازی کردن، امکان یادگیری و فرصت کودکی در اختیار داشته باشند.
اوکراین
این خانواده بخشی از ۱.۶ میلیون افرادی است که ناچار شده‌اند خانه‌هایشان را در بخش شرقی اوکراین، که در ناحیه جنگی قرار دارد، ترک کنند و اکنون در تاریکی پناهگاه‌ها به سر می‌برند. ارسال کمک‌های بشردوستانه به مردم در پناهگاه‌ها و زیرزمین‌ها از چالش‌های بزرگ بود، اما یونیسف توانست آب تمیز، وسایل بهداشتی و خدمات سلامت را به کودکان در معرض آسیب و خانواده‌شان برساند.
یمن
پوسته بزرگ یک بمب منفجرنشده منشا کنجکاوی برای این پسربچه کوچک است که این بمب را در نزدیکی خانه‌شان یافته. آیا او می‌داند که چقدر به مرگ نزدیک بوده یا خطر بازی کردن با چیزی که به‌شدت قابلیت انفجار دارد چقدر زیاد است؟
در درگیری‌هایی که از ماه مارس شدت گرفته ۶۳۷ کودک کشته و ۹۲۷ کودک زخمی شده‌اند. یونیسف تلاش می‌کند با توزیع جزوه‌های آموزشی درباره خطرات مواد منفجره و مین، کودکان را امن نگه دارد، اما واقعیت این است که کودکان بیشتر به‌علت نداشتن دارو و خدمات درمانی می‌میرند تا به‌دلیل بمب و گلوله.
شرایط انسانی در یمن اسف‌بار است و یونیسف در تلاش برای پاسخگویی به نیازهای درمانی، بهداشتی، آب تمیز و حفاظت از کودکان است.
یمن
«من می‌خندم، چون حداقل 2 تا سطل سنگین را بعد از ۴ ساعت صف پر از آب کردم. من هر روز این کار را می‌کنم. خیلی خسته و بی‌حوصله می‌شوم. من باید بازی کنم، نه که هر روز دنبال آب باشم.» سمیه ۸ ساله از یمن
موریتانی
قدم زدن در شنزارها لحظاتی توام با آرامش برای این پسربچه در کمپ پناهندگان مبراست که محل اسکان ۵۳ هزار پناهنده‌ای است که از خشونت‌های شمال مالی فرار کرده‌اند. طبیعت در این منطقه گرم و خشک بسیار خسیس است، اما یونیسف سعی می‌کند با ارایه آب پاکیزه و غذا و ایجاد فرصت‌های یادگیری به کودکان کمک کند با شرایطشان کنار بیایند.
تانزانیا
زنان حامل ویروس اچ‌آی‌وی، مانند برتا، حالا بیش از گذشته می‌توانند درمان‌های موردنیاز را دریافت کنند تا کودکانی سالم به دنیا بیاورند. تکلای کوچک یکی از ۱.۳ میلیون کودکی است که از سال ۲۰۰۰ از عفونت اچ‌ای‌وی محافظت شده‌اند. هنوز باید کارهای بیشتری انجام دهیم و به خانواده‌های بیشتری دسترسی پیدا کنیم، اما از یک چیز مطمئنیم: دنیا می‌تواند به نسلی دست یابد که ایدز ندارد.
تانزانیا
این عکس در کمپ تانزانیا گرفته شده است: کودکان پناهنده‌ای که از خشونت‌های داخلی در بروندی فرار کرده‌اند به هم کمک می‌کنند. یونیسف برای ارایه منظم آب پاکیزه و امکانات بهداشتی و آموزشی در این مناطق تلاش می‌کند.
بروئنی
این پسر بچه اهل برونی نتوانسته چیزی برای بازی کردن در کمپ پیدا کند، بنابراین با جمع کردن کیسه‌های پلاستیکی برای خودش کایت درست کرده است.
سودان جنوبی
در سال ۲۰۱۵ یونیسف و شرکایش ۳۰۰۰ کودک سرباز را در سودان جنوبی آزاد کردند. این کار از بزرگ‌ترین آزادی‌هایی بود که برای کودکان از نیروی نظامی رقم خورده است. برخی از آنها تمام ۴ سال گذشته را جنگیده بودند، بسیاری هرگز به مدرسه نرفته بودند و همه‌شان ناچار شده بودند چیزهایی ببینند و کارهایی کنند که هیچ کودکی نباید هرگز تجربه کند. سپس در مراسمی ویژه این کودمان اسلحه خود را کنار گذاشتند و زندگی‌شان را از این درگیری‌ها جدا کردند.
یونیسف کمک کرد آنها دوباره به خانواده‌های خود بازگردند و برایشان نیازهای ضروری و مشاوره‌های حمایتی را، که برای شروع زندگی‌شان در صلح نیاز دارند، فراهم کرد. حمایت‌های ما حداقل ۱۸ ماه تا ۲ سال پس از بازگشت آنها به مدرسه ادامه خواهد داشت.
جمهوری افریقای مرکزی
آزاد از خشونت، آزاد از انفجار، آزاد برای انتخاب مسیر خود
در ماه اوت ۱۶۳ کودک از زندگی خشن بین نیروهای مسلح در جمهوری افریقای مرکزی آزاد شدند و تعداد کل کودکان سرباز آزادشده در سال ۲۰۱۵ را به ۶۰۰ نفر رساندند. این کودکان -از جمله ۵ دختربچه- خدمات پزشکی و مددکاری را در مرکز گذر یونیسف دریافت کردند. اولویت بعدی ما بازگرداندن آنها به خانواده و مدرسه‌شان است.
لیبریا
در سال ۲۰۱۴ مرسی کنادی بالای شاخه‌های درخت موز در لیبریا پیدا شد، در حالی که داشت به‌طور غیرقابل کنترلی گریه می‌کرد. او به‌تازگی مادرش را بر اثر ابولا از دست داده بود. یک سال بعد همه‌چیز متفاوت است: مرسی مادرخوانده‌اش، مارتو، را دارد، در مدرسه ثبت‌نام کرده است و با همکلاسی‌هایش می‌خندد.
بیش از ۱۶ هزار کودک مانند مرسی یکی از والدین خود یا هر دو آنها را بر اثر ابولا از دست داده‌اند. یونیسف توانسته به ۹۷ درصد این کودکان کمک کند تا از طریق سایر افراد خانواده یا جامعه حمایت و توجه و نگهداری لازم را دریافت کنند.
نیجریه
اینها چهره‌های خندان و درخشان کودکانی است که یونیسف به‌سختی تلاش می‌کند در نیجریه از آنها محافظت کند. پس از فرار از خشونت‌های بوکو حرام، این کودکان سرانجام کمک‌های روانشناسی دریافت کردند و این فرصت را دارند که به تحصیلات خود در کلاس‌های درس یونیسف ادامه دهند.
مالاوی
این چهره خندان متعلق به کوزالاتا دوازده ساله است که از وفور آب به‌سادگی لذت می‌برد. پیش از اینکه این چاه احداث شود، خانواده کوزالاتا ناچار بود آب موردنیاز خود را از چاله‌های سطحی جمع‌آوری کند. مادرش می‌گوید مردم به‌علت آلودگی آب‌های سطحی اسهال، اسهال خونی و وبا می‌گرفتند، اما بعد از اینکه چاه ایجاد شد، دیگر مردم به‌خاطر آب بیمار نشدند. اکنون آب منشا لذت‌های کوچک شده است. کوزولاتا می‌گوید از شستن لباس‌ها و رخت‌خوابش لذت می‌برد: «رختخواب تمیز بهداشتی است و احساس خوبی دارد و بوی خوشی می‌دهد.»
مالاوی
وقت حمام است! برادر دوساله کوزالاتا، تامادانی، از کودکانی است که در اجتماعشان از مزایای پمپ آب جدید استفاده می‌کنند. این لحظه کوتاه و خاص اهمیت کار یونیسف را به‌خوبی نشان می‌دهد: مادر و پسر از حق برخورداری از آب پاک، بهداشت و سلامتی در آینده لذت می‌برند.
در سال ۲۰۱۶ کنار کودکان بایستید و از آنها حمایت کنید.
****