یک پیشنهاد برای در آغوش کشیدن کودکان
آرش نراقی//
ما غالبا فراموش می‌کنیم که کودکان بسی بیش از موجودات کوچک و شیرین یا پاره‌های تن ما هستند. کودکان انسان‌های کامل با حقوق و کرامت مستقل‌اند. تصدیق این نکته کمابیش بدیهی ما را به تجدید نظر در بسیاری از رفتارهای‌مان با کودکان وامی‌دارد.
برای مثال، شیوه در آغوش کشیدن کودکان، کار ظریفی است که باید در انجام آن نه فقط سلامت روانی کودک که مساله حقوق و کرامت جسمانی او را هم مدنظر قرار دهیم. از منظر کودک، بزرگسالان- خصوصا بزرگسالان غریبه و ناآشنا- موجودات غول‌پیکر و غالبا ترسناک هستند. شما کودکی را تصور کنید که بی‌خبر در کنار مادرش ایستاده است و یکباره یک توده غول پیکر پر سر و صدا، با سیلابی از کلمات گنگ و نامفهوم به سویش هجوم می‌آورد تا او را تنگ به بدنش- با آن بوهای ناآشنا- بفشارد. این تجربه علاوه بر آنکه به‌خودی خود ترسناک است، نوعی تعرض به حریم جسمانی کودک هم است.
پیشنهاد من این است که برای در آغوش کشیدن کودکان – خصوصا کودکانی که ما را خوب نمی‌شناسند- موارد زیر را در نظر بگیریم:
۱. هرگز کودکان را در غیاب والدین‌شان در آغوش نکشیم. در آغوش کشیدن کودکان ورود به حریم جسمانی ایشان است، و این کار بدون اذن پدر و مادر کودک نارواست.
۲. پیش از در آغوش کشیدن کودک می‌توانیم صریحا از پدر و مادر او برای این کار اجازه بگیریم، یا دست کم کمابیش مطمئن باشیم که اذن ضمنی ایشان را برای در آغوش کشیدن کودک داریم.
۳. برای در آغوش کشیدن کودک با صدای بلند و پرهیاهو به سویش هجوم نبریم. با آرامش و ملایمت به کودک نزدیک شویم.
۴. حتماً پیش از در آغوش کشیدن کودک در مقابلش بنشینیم تا قدمان در حدود قامت او شود. کودک نباید احساس کند که موجودی از بالا به او هجوم می‌آورد.
۵. حتما پیش از در آغوش کشیدن کودک از او بپرسیم که «می‌شه لطفا بغلت کنم؟» یا دست کم به او خبر بدهیم که «می‌خواهم بغلت کنم.» و بعد به کودک فرصت بدهیم که به تقاضای ما واکنش نشان دهد یا خبر ما را در ذهنش تحلیل کند.
۶. کودک را- خصوصا وقتی با ما خوب آشنا نیست- با فشار زیاد و به مدت طولانی در آغوش نکشیم. او را به آرامی و ملایمت در آغوش بگیریم و به‌سرعت رهایش کنیم.
۷. پس از آنکه کودک از آغوشمان بیرون آمد، از او تشکر کنیم، یا کلام شیرینی به او بگوییم، مثلا «چقدر خوب بود! ممنون!».
رعایت حقوق و کرامت کودکان را می‌توانیم از احترام به کرامت جسمانی آنها آغاز کنیم.
***