نازنینِ معلول، معلولان نازنین/نگاهی به آمارهای جمعیتی معلولان در ایران (۱)

رایحه مظفریان//
نازنین ابوالوردی بهتازگی دیپلم خود را با معدل ۵۶/۱۹ از دبیرستان ناشنوایان شهید کاشف ناحیه دو آموزشوپرورش شهرستان شیراز در رشته مدیریت خانواده دریافت کرده و اکنون در اندیشه ورود به دانشگاه است. نازنین، مانند دیگر کودکان ناشنوا، از چهارونیم سالگی وارد دوره دوساله پیشدبستانی شد و، مانند دیگر همکلاسیهایش، در شش سالگی دوره دوساله کلاس اول ابتدایی ناشنوایان را گذراند، اما بهدلیل نابینایی، جزو موارد خاص محسوب میشد و از دوم ابتدایی دیگر همکلاسی نداشت و آموزشش بهطور انفرادی با رابط، که مادرش بود، پیگیری شد. او تنها فرد نابینا و ناشنوا در ایران است که توانایی خواندن و نوشتن حروف فارسی را دارد، به این صورت که روی واژگان چند بار خودکار کشیده میشود تا سطح ناهموار پیدا کند و نازنین بهراحتی حروف را تشخیص میدهد و پس از آن همان کلمه را با انگشت روی دست افراد مینویسد و با اشاره میگوید «فهمیدم».
نازنین، با وجود مشکلات بسیاری که بهعلت نابینایی و ناشنوایی دارد و بهتبع این دو توانایی تکلم نیز ندارد، همواره با کسب نمرات عالی اثبات کرده است که بهترین بودن در توانا بودن نیست و اکنون تمام کارهای شخصیاش را بهتنهایی انجام میدهد. نازنین اکنون آمادگی ورود به دانشگاه را در رشتههای خاصی دارد تا بتواند مسیر پیشرفت و تحصیلش را کامل کند و با بهدست آوردن شغل به جامعهاش خدمت کند.
اینگونه افراد با چه پشتوانهای از سوی مسوولان وارد جامعه میشوند؟ هر سال چه تعداد از معلولین پا به زندگی میگذارند و چه سیاستهایی برای شکوفاسازی آنها در نظر گرفته میشود؟ از بین تعداد میلیونی معلولین ایران چند نفر قابلیت و پشتکار نازنین را برای صعود از پلههای ترقی دارند؟ سوالهای بسیار و مشابهی وجود دارد که برای پیدا کردن پاسخ صحیحشان باید نخست وضعیت موجود روشن شود. وقتی از جستوجوگرهای گوناگون اینترنتی «آمار معلولین ایران» پرسیده میشود، پاسخهای متفاوت و کمرنگی پیش رو میآید، حالآنکه بدون سنجش و ارزیابی شرایط موجود این گروه نمیتوان بهدنبال راهکارهای موثر بود.
مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۳ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺣﻘﻮق ﻣﻌﻠﻮلین و آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻫﺎی اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺼﻮب آن را به وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ ابلاغ کرد. در تبصره ماده یک این قانون آمده است: «ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﻌﻠﻮل ﺑﻪ اﻓﺮادی اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺿﺎﯾﻌﻪ ﺟﺴﻤﯽ، ذﻫﻨﯽ، رواﻧﯽ ﯾﺎ ﺗﻮام، اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارایی ﻋﻤﻮﻣﯽ وی اﯾﺠﺎد ﮔﺮدد، ﺑﻪﻃﻮری ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﺮد در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی اجتماعی و اقتصادی شود.» (ﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎره ۱۶۰۷۸ ﻣﻮرخ ۶/۳/۱۳۸۳ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ)
در چهاردهم شهریور ۱۳۸۷، چهار سال پس از تصویب قانون توسط مجلس شورای اسلامی، ایران به جمع امضاکنندگان کنوانسیون حقوق معلولین پیوست. طبق تعریف جهانی و پذیرفتهشده در ماده یک این کنوانسیون، معلولان به کسانی گفته میشود که «دارای نواقص طویلالمدت فیزیکی، ذهنی، فکری یا جسمی باشند که در تعامل با موانع گوناگون امکان دارد مشارکت کامل و موثر آنها در شرایط برابر با دیگران در جامعه متوقف گردد.» (پورنجف، ۱۳۸۶: ۳)
هم در قانون مصوب دولت و هم در کنوانسیون حقوق معلولین مادههای متعدد و متنوع وجود دارد، ولی بهدلیل آنکه آمار مشخصی در برخی موارد موجود نیست، این مقاله با در نظر گرفتن مواد موجود در این دو تعهدنامه تنها میتواند به تجزیهوتحلیل برخی مواد خاص بپردازد.
یکی از مواد مهم کنوانسیون حقوق معلولین ماده شماره ۳ است که در آن مبانی عمومی کنوانسیون به شرح زیر آمده:
الف) احترام به حرمت ذاتی، استقلال فردی، شامل آزادی در انتخاب و عدم وابستگی
ب) عدم تبعیض
پ) مشارکت موثر و کامل و تلفیق در جامعه
ت) احترام قایل شدن برای تفاوتهای معلولین و قبول معلولیت بهعنوان جزیی از تفاوتهای انسانی و بشری
ث) مساویسازی فرصتها
ج) دسترسی
چ) تساوی مردان و زنان
ح) احترام به ظرفیتهای کودکان معلول و احترام به حق کودکان معلول برای حفظ هویت آنها.
در ماده ۳۱ کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت از دولتهای امضاکننده خواسته شده است از وضعیت معلولین آمارهایی تهیه و منتشر کنند:
- دولتهای عضو متعهد میگردند اطلاعات مناسب شامل دادههای پژوهشی و آماری را در جهت قادر ساختن آنها برای تنظیم و اجرای سیاستها برای اثربخشی به کنوانسیون حاضر جمعآوری نمایند. روند جمعآوری و حفظ این اطلاعات بایستی:
الف) پادمانهای پذیرفتهشده حقوقی شامل قوانین مربوط به حفظ اطلاعات را در جهت اطمینان از محرمانه بودن آنها و احترام به حریم شخصی افراد دارای معلولیت بپذیرند.
ب) در جهت حمایت از حقوق بشر و آزادیهای بنیادین و اصول اخلاقی، در جمعآوری و استفاده از آمار هنجارهای پذیرفتهشده بینالمللی را بپذیرند.
- ۲٫ اطلاعات جمعآوریشده بر مبنای این اصل در صورت مقتضی بایستی به تفکیک ارایه گردد و در جهت کمک به ارزیابی اجرای تعهدات دولتهای عضو تحت کنوانسیون حاضر استفاده گردد و موانعی را که افراد دارای معلولیت در اعمال حقوقشان با آنها مواجه میگردند شناسایی و بررسی نمایند.
- دولتهای عضو مسوولیت نشر اینگونه اطلاعات را به عهده بگیرند و از دسترسی افراد دارای معلولیت و دیگران به آنها اطمینان حاصل نمایند.
همچنین در ماده یازده قانون مصوب دولت از مرکز آمار چنین خواسته شده است: «این سازمان در سرشماریهای عمومی جمعیت کشور به نحوی برنامهریزی کند که جمعیت افراد معلول بهتفکیک نوع معلولیت آنها مشخص گردد.» (ﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎره ۱۶۰۷۸ ﻣﻮرخ ۶/۳/۱۳۸۳ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ)
لذا آمارهایی را که طی این سالها سازمان آمار کشور تهیه کرده و در درگاه ملی آمار موجود است به چند بخش میتوان تقسیم کرد:
- افراد بر اساس تعداد معلولیت (یک تا سه معلولیت و بیشتر) از نظر جنس، سن، سطح سواد، وضعیت زناشویی و وضعیت فعالیت تقسیمبندی شدهاند.
- تعداد معلول در هر خانوار مشخص شده است.
در مطالعات جمعیتی خانوار به گروهی اطلاق میشود که با هم زندگی میکنند، با یکدیگر همخرجاند و بر سر یک سفره با هم غذا میخورند. در این تقسیم، خویشاوندی شرط نیست.
درباره هر کدام از موارد فوق بهتفصیل بحث خواهد شد.
از جهتی دیگر، سازمان بهزیستی کل کشور جداولی تهیه کرده و تعداد معلولان تحت پوشش این سازمان را در سالهای گوناگون اعلام کرده که شرح آن در جدول شماره ۱ آمده است. این جدول نشان میدهد در سال ۱۳۹۱ نزدیک به ١٠٩٣٨۵۵ نفر معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار گرفتهاند که ۷۵۶۱۷ نفر آنها در مراکز دولتی و غیردولتی نگهداری میشوند.
طبق ماده ده ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎﻣﻊ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺣﻘﻮق ﻣﻌﻠﻮلین، ﻣﯿﺰان ﮐﻤﮏﻫﺰﯾﻨﻪ (ﯾﺎراﻧﻪ) ﭘﺮداﺧﺘﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﻣﺮاﮐﺰ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ (روزاﻧﻪ و ﺷﺒﺎﻧﻪروزی) ﺑﺎﺑﺖ ﻧﮕﻬﺪاری، ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻮانبخشی و آﻣﻮزﺷﯽ و ﺣﺮﻓﻪآﻣﻮزی ﻣﻌﻠﻮلین ﻫﻤﻪﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﺮخ ﺗﻤﺎمﺷﺪه ﺧﺪﻣﺎت و ﺗﻮرم ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻣﺸﺘﺮﮐا ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ﮐﺸﻮر و ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎمهریزی تعیین میکنند و ﻗﺒﻞ از ﺧﺮدادﻣﺎه ﻫﺮ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻫﯿات وزﯾﺮان ﮐﺸﻮر و وزارت ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ میرسد. بنابراین در سال ۱۳۹۱ درمجموع ٢٢٢١٠٩ خانوار از بهزیستی مستمری توانبخشی دریافت کردهاند. در جدول شماره چهار وضعیت استانهای مختلف نیز نشان داده شده است.
«بر اساس گزارشهای رسمی، ماهانه ۴۰ هزار تومان مستمری و تنها به ۴۰۰ هزار نفر از ۳ میلیون معلول واجد شرایط در ایران تعلق میگیرد. رییس جامعه معلولان ایران با انتقاد از پرداخت مستمری۴۰ هزار تومانی گفت: «این رقم پاسخگوی زندگی آنها نیست.» با وجود این علیهمت محمودنژاد ادامه داده است: «ما بههیچعنوان نگران دریافت مستمری ۴۰ هزار تومانی نیستیم و دغدغه و نگرانی ما نوع نگاهی است که در جامعه به معلول میشود. در واقع معلولین را شهروندان درجه دوم تلقی میکنند.»
این در حالی است که پیشتر اعلام شده بود هزینه نگهداری ماهانه هر معلول معادل ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است که این مبلغ نیز صرف تامین نیازهای اولیه آنها و خرید وسایل کمکتوانبخشی میشود؛ ضمن اینکه شرایط نامطلوب اقتصادی و افزایش هزینههای مراقبت و نگهداری سبب شده خانواده معلولان قادر نباشند این منابع را تامین کنند. برای مثال، تنها یک ویلچر برقی در حال حاضر بیش از سیزده میلیون تومان قیمت دارد.» (صارمی، ۱۳۹۲: [۳])
طبق ماده سه همین قانون، ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ در چهارﭼﻮب اﻋﺘﺒﺎرات ﻣﺼﻮب در ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻮدﺟﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ذﯾﻞ را ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد:
اﻟﻒ) ﺗاﻣﯿﻦ ﺧﺪﻣﺎت توانبخشی، ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ، آﻣﻮزﺷﯽ و ﺣﺮﻓﻪآﻣﻮزی ﻣﻮردﻧﯿﺎز معلولان ﺑﺎ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی ایشان و ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺨﺶ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ (ﺧﺼﻮﺻﯽ، ﺗﻌﺎوﻧﯽ، ﺧﯿﺮﯾﻪ) و ﭘﺮداﺧﺖ ﯾﺎراﻧﻪ (کمکهزینه) ﺑﻪ ﻣﺮاﮐﺰ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ و ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ
ب) ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺮاﮐﺰ ﺧﺎص ﻧﮕﻬﺪاری، آﻣﻮزﺷﯽ و توانبخشی معلولان واﺟﺪ ﺷﺮاﯾﻂ (معلولان ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ، معلولان ﺑﯽﺳﺮﭘﺮﺳﺖ، معلولان ﻣﺠﻬﻮلاﻟﻬﻮﯾﻪ، معلولان ﺑﺎ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎریﻫﺎی رﻓﺘﺎری) ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺨﺶ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ و ﭘﺮداﺧﺖ ﺗﺴﻬﯿﻼت اﻋﺘﺒﺎری و ﯾﺎراﻧﻪ (ﮐﻤﮏﻫﺰﯾﻨﻪ) ﺑﻪ آنها
ج) ﺗاﻣﯿﻦ و ﺗﺤﻮﯾﻞ وﺳﺎﯾﻞ ﮐﻤﮏتوانبخشی ﻣﻮردﻧﯿﺎز اﻓﺮاد ﻣﻌﻠﻮل
د) ﮔﺴﺘﺮش ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ، ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪی معلولان و ارایﻪ ﺧﺪﻣﺎت توانبخشی ﺣﺮﻓﻪای ﺑﻪ آنها ﺟﻬﺖ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی آﻧﺎن
ﺗﺒﺼﺮه: ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ، ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪی معلولان ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎده ﻓﻮق از ﺷﻤﻮل ﻗﺎﻧﻮن ﮐﺎر ﻣﺼﻮب ۱۳۶۹/۸/۲۹ ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﺧﻮاﻫﺪ بود.
در جدول شماره ۲، که مرکز آمار ارایه کرده، تعداد معلولان برحسب نوع معلولیت بهتفکیک استان در سال ۱۳۹۰ نشان داده شده است.
جدول ۱: مددجویان استفادهکننده از خدمات ارائهشده در مراکز غیردولتی تحت نظارت سازمان بهزیستی کشور | |||||||
سال و استان | خدمات توانبخشی
معلولین |
خانوارهای دریافتکننده کمکهزینه حمایتی-توانبخشی(۱) (مستمریبگیران توانبخشی) | سال و استان | خدمات توانبخشی
معلولین |
خانوارهای دریافتکننده کمکهزینه حمایتی-توانبخشی(۱) (مستمریبگیران توانبخشی) | ||
کل افراد تحت پوشش | نگهداری در مرکز | کل افراد تحت پوشش | نگهداری در مرکز | ||||
١٣٨٠ | × | × | × | خوزستان | ٧٠٩۴۴ | ۴٧٣٢ | ١٣٨١٨ |
١٣٨۵ | × | ۴۴۹۰۵ | ۲۱۰۱۸۹ | زنجان | ١۶٢١١ | ٨٨۵ | ٣۴١۴ |
١٣٨٧ | ۶۶١۴۶٣ | ۶۵٨۴۴ | ٢١٨٣٣٨ | سمنان | ١٠۴۶٣ | ١٠٨۴ | ١٩٠۵ |
١٣٨٨ | ٨٠۵٠٢٧ | ۶٧١٨٢ | ٢٢٠۴٩۴ | سیستان و بلوچستان | ٢٧۵۴٣ | ١٠١۶ | ۶٧٢۴ |
١٣٨٩ | ٨٩٩١٧۵ | ٧۵٠٣٨ | ٢١٩٢٩۶ | فارس | ٨٩٣٠٣ | ٣۴٧٨ | ١٢۴٣۵ |
١٣٩٠ | ٩۶٧۴٠۴ | ٧٧٣۴٩ | ٢١٧۶٢۵ | قزوین | ١٩٢٧١ | ١٠٢٣ | ٣۶٨١ |
١٣٩١ | ١٠٩٣٨۵۵ | ٧۵۶١٧ | ٢٢٢١٠٩ | قم | ١٩۴٣٣ | ١۶۵٠ | ٣٣۴٧ |
آذربایجان شرقی | ۵۴٠۵٢ | ۴۶٣٠ | ١١٧٩۴ | کردستان | ١٨٠٢٣ | ٧۵١ | ۴۶۵۶ |
آذربایجان غربی | ٣۴٩٠۴ | ١٩٣٨ | ٨٢٢۶ | کرمان | ٣٨٩۶۵ | ٢١۶۴ | ٩٠١۶ |
اردبیل | ١٧٠۶۵ | ١٢٢٨ | ۴٢۴٩ | کرمانشاه | ٣٠۶٣١ | ١۴٨٣ | ۶١١٠ |
اصفهان | ٧٧٧۴۴ | ۶٩۴۶ | ١٣٩٧٢ | کهگیلویه وبویراحمد | ١٠٩۵٢ | ٧٢۴ | ۴۶۶٣ |
البرز | ٢٣٠١۵ | ٢٢٩٩ | ۴٨٠٣ | گلستان | ۴٢٨٩٨ | ٢٠۶٨ | ۵۴٧٨ |
ایلام | ١٠۶۶٣ | ٨١٠ | ٣۶٢٣ | گیلان | ٣٢٧٠٠ | ٢۶۶٩ | ٧۴۶١ |
بوشهر | ١۶٨٧١ | ٧۶١ | ۴١١٨ | لرستان | ۴٠۴۴۵ | ١٩٣٩ | ۶٠٣٩ |
تهران | ١١٠۵۶٣ | ١٠٧٢٧ | ٢٩٨٣٢ | مازندران | ۴٠٢۵٨ | ٣٢٩٣ | ٨۴٢٨ |
چهارمحال و بختیاری | ٢٠٠٨٨ | ٣٠٠٠ | ٣۶٩٩ | مرکزی | ٢۴٩۵٧ | ١٠٩۴ | ۴۶١٧ |
خراسان جنوبی | ١۵۴٧۴ | ١٢٨٣ | ٢٩٠۶ | هرمزگان | ١٨۴٩٧ | ١١٧٩ | ۴۴٧۵ |
خراسان رضوی | ٩٢۵١۴ | ۵٣۴٢ | ١۵٨٩٩ | همدان | ٣٢١٢٩ | ١٧١٢ | ۵۴٧٣ |
خراسان شمالی | ١۴٩٩٧ | ١١۵٠ | ٣١٣٩ | یزد | ٢٢٢٨٢ | ٢۵۵٩ | ۴١٠٩ |
۱) شامل مددجویان تحت پوشش تمام مراکز دولتی و غیردولتی
ماخذ: سازمان بهزیستی کشور. (ر.پ). سازمان بهزیستی کشور، مرکز نوسازی، ارتباطات و تحول اداری |
جدول ۲: تعداد معلولین برحسب نوع معلولیت بهتفکیک استان در سال ١٣٩٠ | |||||||||
استان | نابینا | ناشنوا | اختلال در گفتار و صدا | قطع دست | نقص دست | قطع پا | نقص پا | نقص تنه | اختلال ذهنی |
کل کشور | ٩٨٩٧٧ | ٩٩۶٠٢ | ١٣۶٨٢٩ | ٢۵۶١۵ | ١٢٧٩٣٩ | ۴٧٢٧٨ | ٢۶٣١۴٢ | ١٣٧٩١٢ | ٣٣٣٩٩۶ |
آذربایجان شرقی | ۴٠١٢ | ۴٧٢٢ | ۵۶۶٢ | ١٠۶۵ | ۴۵٢٢ | ١٨٩۶ | ١٠۴٩٧ | ۵١۵١ | ١۵٣٧۴ |
آذربایجان غربی | ٣۵٣٣ | ٣۵٨۵ | ۵۴١٠ | ١١۵٣ | ۵٠۴٩ | ٢٠٩٠ | ١٠۶٠٧ | ۵۴٠٩ | ١٢۵٧٧ |
اردبیل | ١٧٨٨ | ٢٠١۵ | ٢۶٨۶ | ٣۶۵ | ١٨٧۶ | ٨٠٢ | ۴٠۶٣ | ١٧۶٢ | ۵٨٧٣ |
اصفهان | ۶٢٨٣ | ٧٠۶٠ | ٨٨٩٩ | ١٩٧٨ | ٩٠١٣ | ٣۵۵۵ | ١٩٣۵١ | ١٠۵٨٩ | ٢۵٣٣٨ |
البرز | ٢١٢٠ | ٢٣۵٩ | ٣٠۶١ | ٨٣۴ | ٣٢٧۵ | ١٣۴۴ | ۶۵٢٩ | ٣٠٣٠ | ٨٣٣٨ |
ایلام | ٨٣۴ | ٩١۶ | ١٣٠٢ | ٢٩٣ | ١١۵٢ | ۴۶۶ | ١٨۶٧ | ١٠٣۴ | ٢۶۶١ |
بوشهر | ١٣٩١ | ١٢١٠ | ٢١١٠ | ٢٠٩ | ١۵٢۶ | ۵٢۴ | ٣١۶٧ | ١٨٠٨ | ۴٣٧٨ |
تهران | ١٠٨٨١ | ١٢٠٠٧ | ١۴١٨٠ | ٣۵٣٢ | ١٧۴١۴ | ۶٠٠١ | ٣۴۴١٩ | ١٩۵٠٩ | ۴۴٧۴٩ |
چهارمحال و بختیاری | ١٣۵٣ | ١٣۶۴ | ١٧٨٧ | ٣٠١ | ١۶١٣ | ۶٢١ | ٣۶۶٠ | ٢٠٢۴ | ۴۶۶٩ |
خراسان جنوبی | ١١٣٨ | ١٢۵٩ | ١٨۵٨ | ٢۵٢ | ١۶۶۵ | ۴١۶ | ٣١۴۴ | ١۶١۶ | ٣٩٢۴ |
خراسان رضوی | ٧۵۶٧ | ٨٢٠۵ | ١١٩۴٧ | ٢٢٠٧ | ١١۶٣۶ | ٣٩۴۵ | ٢٣٢٧۵ | ١١۴٧۴ | ٣١۶٢٠ |
خراسان شمالی | ١١٢٢ | ١۴۵٢ | ٢٠۶٧ | ٣٣۵ | ١٧٢٧ | ۵٨٨ | ٣٧٧٠ | ١۵۶۴ | ۴۶٠٩ |
خوزستان | ٨٠٢٣ | ۶۴٢۴ | ٩٠٩٠ | ١٣٧۴ | ٧٨٣٧ | ٢٩۶٣ | ١۶۶۵٠ | ٨۶٧٨ | ٢١٠٢٨ |
زنجان | ١٢٧٢ | ١٢٩٩ | ١٧٣٢ | ٣٨٢ | ١۶٣۶ | ۶٠۵ | ٣٠٩٩ | ١۵۶٠ | ٣٩۶۵ |
سمنان | ۶۴٩ | ٧٢٠ | ٩٣۴ | ١٨٨ | ٧٩٣ | ۴۴۶ | ١۶٨۴ | ٨٧١ | ٢۶٠٣ |
سیستان و بلوچستان | ۴٠۶٠ | ٢٧۶٠ | ۴۶۵۵ | ۵۴٩ | ٣٣٠٠ | ١٠٣٠ | ۶٠٩۵ | ٣٩٠٢ | ٩٧٣٩ |
فارس | ٧٣۴١ | ٧۶٠٧ | ١٠٨٢٠ | ١٨٣٣ | ٩٣٣٠ | ٣٣٩٨ | ١٩٨۵۶ | ٩٨۵۶ | ٢٣٣٢٠ |
قزوین | ١۴١۶ | ١۵٩٣ | ١٩۶٩ | ٣٨٠ | ١٧٠١ | ۶٠١ | ٣٣۴٨ | ١۶۵۵ | ۴۶۵٧ |
قم | ١۵۵۵ | ١۵۵٧ | ١٧٣٠ | ۴٣٨ | ١٩٣٢ | ٧٩٩ | ۴۴١۵ | ٢١۵۶ | ۵٣۶٧ |
کردستان | ٢٣۴٢ | ٢٢١٠ | ٣٢٨٩ | ۶٩٣ | ٣۴٠٧ | ١٢۵۴ | ۵٧٣٢ | ٣۶۶٨ | ۶٨١٨ |
کرمان | ۴٠٩١ | ٣٣٨٢ | ۴٨٠۴ | ٨٠٧ | ۴۴٠٣ | ١۶٠١ | ٨۶۴١ | ۴٧۵٠ | ١١۶٢٨ |
کرمانشاه | ٣٣٧۴ | ٣٢١٠ | ۴٢٣٩ | ٩۴٨ | ۴٣١٣ | ١۵٧٩ | ٧۴٣٨ | ۴١٨٠ | ٩٠۴۴ |
کهگیلویه و بویراحمد | ١١٠٨ | ١١٢١ | ١٨۴۶ | ٢٨۶ | ١٣٧۶ | ۴۴٣ | ٢۵٨٨ | ١۴۶٨ | ٣١٢۴ |
گلستان | ٢۴۵٩ | ٢۵۶۶ | ٣٩٩٢ | ۶۴٢ | ۴٠١١ | ١٢٨٣ | ٨٨۵٨ | ٣۶٠۴ | ٩٠١٠ |
گیلان | ٢۶٧١ | ٣٧٠١ | ۶٣٠٠ | ٨۵٨ | ۴٩٩٩ | ١٧٩٠ | ١٠۴٢٣ | ۵۵٩٩ | ١٢۶١٠ |
لرستان | ٢٨۴٨ | ٢۶٩٩ | ٣٢٧٨ | ۶٣١ | ٣۴٢۵ | ١٣۴٩ | ۶٢١٨ | ٣٠٨٨ | ٧٧۵١ |
مازندران | ٣٨٧۶ | ۴٢۵٢ | ۶٧٢٢ | ١١١١ | ۵٧٧٠ | ٢١٧٣ | ١١٧٩۶ | ۶٣۵٧ | ١۴٠٩٨ |
مرکزی | ١٩٨٢ | ٢٠۴٠ | ٢۵٠۵ | ۵٣٢ | ٢٣۵٩ | ١٠٠٠ | ۵۶۴۴ | ٢۶١۴ | ۶۴٧٢ |
هرمزگان | ٣۶۶۴ | ٢١١٧ | ٢٧٨۶ | ٣٧۶ | ٢٠٧٩ | ٧۴۴ | ۴٧۶۴ | ٢۶٧٠ | ۵۶٨۴ |
همدان | ٢۵٩١ | ٢٧١١ | ٣٢١۴ | ۶٧٩ | ٣٢٠۵ | ١٢٨٣ | ٧١۵٧ | ٣۴۴١ | ٨٠٠٨ |
یزد | ١۶٣٣ | ١۴٧٩ | ١٩۵۵ | ٣٨۴ | ١۵٩۵ | ۶٨٩ | ۴٣٨٧ | ٢٨٢۵ | ۴٩۶٠ |
ماخذ: مرکز آمار ایران؛ دفتر آمارهای جمعیت، نیروی کار و سرشماری |
جدول شماره ۳ نشان میدهد که چه تعداد زن و مرد با چه تعداد معلولیت در مناطق شهری یا روستایی زندگی میکنند. ارقام مهم این جدول پررنگتر نشان داده شده است. این کاملترین جدول موجود از تعداد کل معلولان در کشور است. حدود ١٠١٧۶۵٩ معلول تا سال ۱۳۹۰ در آمارها ثبت شدهاند.
در ماده ۷ کنوانسیون حقوق معلولین، که به مبحث کودکان معلول پرداخته، آمده است که:
- دولتهای عضو میبایست تمام اقدامات لازم برای اطمینان از برخورداری کامل کودکان معلول از حقوق انسانی و آزادیهای پایه را بهصورت مساوی با سایر کودکان اتخاذ نمایند.
- در تمام اقدامات مرتبط با کودکان، منافع عالیه کودک از بااهمیتترین ملاحظات میباشد.
- دولتهای عضو میبایست اطمینان حاصل نمایند که کودکان معلول دارای حق ابراز عقیده آزادانه در تمام موضوعات مربوط به خود میباشند و باید به عقیده آنها براساس سن و بلوغشان، مساوی با سایر کودکان توجه کرد و مطابق معلولیت و ملاحظات سنی کمک لازم برای شناسایی آن حق به عمل آید.
در جدول شماره ۳ تعداد معلولانی که تازه به دنیا آمدهاند یا تازه به جمع معلولان اضافه شدهاند و برای اولین بار در سرشماریها -سال ۱۳۹۰- جای گرفتهاند (گروه سنی ۰-۴ سال) نیز نشان داده شده است. تعداد آنها ۲۲۰۷۱ نفر است. همچنین در جدول مشابهی در سال ۱۳۸۵ (که در این پژوهش نمایش داده نشده) تعداد معلولان در همین گروه ٢١۴۵٩ نفر بوده است. برای تخمین زدن اینکه در پنج سال آینده چه تعداد کودک معلول دیگر وجود خواهد داشت هر دو عدد مذکور لازم است؛ لذا فرمولها پیشبینی میکنند که تا سال ۹۵ در گروه سنی ۰-۴ سال ۲۲۷۰۰ کودک به جمع معلولین اضافه میشود. اگر با دقت بیشتر به این موضوع توجه شود، ارقام نشان میدهند که جمع معلولان کشور هر پنج سال تقریبا ۲۰ هزار نفر افزایش مییابد، درحالیکه:
«وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی روز سه شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۲ در همایشی بهمناسبت روز جهانی معلول اظهار داشت که: «طبق آمارها، روزانه ۱۱۰ نفر و ماهانه ۳۳۰۰ نفر به تعداد معلولین کشور افزوده میشود، بنابراین سالانه ۴۰ هزار نفر به جمعیت معلولین کشور اضافه میشوند.» پیشتر هم مصطفی سراج، مدیرکل بهزیستی استان تهران، اعلام کرده بود سالانه بین ۵۰ تا ۷۰ هزار نفر به جمعیت معلولین کشور اضافه میشود که این آمار در تهران نزدیک به ۱۰ هزار نفر است. بر اساس آمارهای رسمی حدود ۱۵ درصد[۴] از جمعیت کشور را معلولین تشکیل دادهاند. افزایش شمار معلولین ایران در حالی است که این قشر از جامعه با مشکلات زیادی دست به گریباناند؛ از نبود قانون حمایتکننده گرفته تا نگاه نامناسب عامه مردم به آنان، از نداشتن شغل و درآمد کافی تا نبود امکانات شهری و دشواریهای تردد در شهر. کاظم نظمده، رییس پیشین مرکز توسعه و پیشگیری سازمان بهزیستی، در گفتوگویی در خصوص علت رشد بالای آمار معلولین گفت: «در حال حاضر شاهد رقم قابل توجه موالید معلول در کشور هستیم؛ نوزادانی که بهصورت مادرزاد بهدلیل مشکلات ژنتیکی و وراثتی معلول به دنیا میآیند. از سوی دیگر سالانه تعداد زیادی از افراد با معلولیتهای حاصل از تصادفات و حوادث روبهرو میشوند.» این کارشناس مسایل بهزیستی معتقد است اولین گامی که باید در خصوص بهبود وضعیت معلولین کشور برداشته شود این است که اقدامات لازم در جهت پیشگیری از انواع معلولیتها، اعم از مادرزادی، ژنتیکی و یا اکتسابی در اولویت قرار بگیرد تا رشد فزاینده تعداد معلولین رو به کاهش گذارد.» (صارمی، ۱۳۹۲)
ماده ۶ کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت نیز به مبحث زنان و معلولیت پرداخته است:
- دولتهای عضو تصدیق میکنند که زنان و دختران دارای معلولیت در معرض تبعیضهای مختلفی هستند و از این نظر باید اقداماتی برای حصول اطمینان از برخورداری کامل آنان از تمام حقوق و آزادیهای پایه اتخاذ گردد.
- دولتهای عضو میبایست تمام اقدامات لازم برای دستیابی به توسعه کامل برای پیشرفت و توانمندسازی زنان بهمنظور تضمین احقاق حقوق انسانی و برخورداری از آنان و آزادیهای پایه تنظیمشده در این کنوانسیون را به عمل آورند.
در سرشماری ۱۳۹۰، تعداد ۶٣٧٣۵٧ نفر مرد و تعداد ٣٨٠٣٠٢ نفر زن دارای معلولیتهای گوناگون ثبت شدهاند، که نشان میدهد تعداد معلولین مرد دو برابر زنان است.
همچنین در جدول شماره ۳ تعداد معلولین بر حسب نوع معلولیت، سن و محل زندگی (شهری یا روستایی) نمایش داده شده است.
این نکته بسیار حایز اهمیت است که دسترسی معلولین و خانواده آنها به امکانات رفاهی و موردنیاز معلولین سنجیده شود. از طرف دیگر، شکی نیست که میزان خدماتی که در شهرها ارایه میشود و نحوه دسترسی به آنها بسیار راحتتر از روستاهاست. از بین تعداد کل معلولین، ۶۶٩١٣۵ نفر در شهرها و ٣۴٧٨٧٠ نفر در روستاها زندگی میکنند. با وجود این که تعداد معلولین ساکن در روستاها نزدیک نصف افراد معلول ساکن در شهرهاست، این رقم از اهمیت خدماترسانی به روستاییان معلول نمیکاهد. هرکدام از اعداد موجود در این جدول قابلیت پردازش و بحث جداگانه دارد، اما بهدلیل مفصل بودن آنها از مخاطبان دعوت میشود، با تامل در ارقام، خود به ارزیابی آنها بپردازند.
جدول ۳: معلولین بر حسب تعداد موارد معلولیت(١) بهتفکیک جنس و سن در سال ١٣٩٠ | ||||||||||||
جنس و سن | کل(٢) | ساکن در نقاط شهری | ساکن در نقاط روستایی | |||||||||
جمع | یک نوع معلولیت | دو نوع معلولیت | سه نوع معلولیت و بیشتر | جمع | یک نوع معلولیت | دو نوع معلولیت | سه نوع معلولیت و بیشتر | جمع | یک نوع معلولیت | دو نوع معلولیت | سه نوع معلولیت و بیشتر | |
مرد و زن | ١٠١٧۶۵٩ | ٨٢٢٢۴۶ | ١٣٧١٩۵ | ۵٨٢١٨ | ۶۶٩١٣۵ | ۵۴۶٣٧١ | ٨۶٢٠۴ | ٣۶۵۶٠ | ٣۴٧٨٧٠ | ٢٧۵٣۶٧ | ۵٠٨٩۶ | ٢١۶٠٧ |
۴-٠ ساله | ٢٢٠٧١ | ١۶٨۵٨ | ٣١٧٩ | ٢٠٣۴ | ١٣٨١۵ | ١٠۶۵۴ | ١٩٠٩ | ١٢۵٢ | ٨٢٢١ | ۶١٧٧ | ١٢۶۵ | ٧٧٩ |
٩-۵ ساله | ۴٧١۵١ | ٣۵٢٢٨ | ٧۴۴١ | ۴۴٨٢ | ٣٠٠۶١ | ٢٢٧٢٩ | ۴۵۵۴ | ٢٧٧٨ | ١٧٠۴۶ | ١٢۴۶٨ | ٢٨٨٢ | ١۶٩۶ |
١۴-١٠ ساله | ۵٧٠٣٨ | ۴٣٨٣٢ | ٨۴٣۶ | ۴٧٧٠ | ٣۶٨٨۵ | ٢٨۶٨۵ | ۵٢۴٢ | ٢٩۵٨ | ٢٠١٠٧ | ١۵١١٣ | ٣١٨۶ | ١٨٠٨ |
١٩- ١۵ ساله | ٧۴۴۶۶ | ۵٨٢١٢ | ١٠۵٩٠ | ۵۶۶۴ | ۴۶٨٩٢ | ٣٧١٠٨ | ۶٣٩٣ | ٣٣٩١ | ٢٧۵١۴ | ٢١٠۵۶ | ۴١٨٩ | ٢٢۶٩ |
٢۴-٢٠ ساله | ٩٩۶٨٣ | ٧٩٠١۶ | ١٣٩٠٨ | ۶٧۵٩ | ۶۴۵٢٨ | ۵٢١٨٢ | ٨٢۵٨ | ۴٠٨٨ | ٣۵٠۵٧ | ٢۶٧۶٣ | ۵۶٣۶ | ٢۶۵٨ |
٢٩-٢۵ ساله | ١٠۴۵٠٢ | ٨۴۵٠٩ | ١٣٨٨٨ | ۶١٠۵ | ۶٩٨٩۴ | ۵٧٣٩٨ | ٨۶٧٢ | ٣٨٢۴ | ٣۴۵۴۶ | ٢٧٠۶٣ | ۵٢٠۵ | ٢٢٧٨ |
٣۴-٣٠ ساله | ٩٠١٧٠ | ٧۴٠١١ | ١١۶۵٩ | ۴۵٠٠ | ۵٩١٨٣ | ۴٩٢۶٩ | ٧١۴۵ | ٢٧۶٩ | ٣٠٩١۶ | ٢۴۶٨۵ | ۴۵٠٣ | ١٧٢٨ |
٣٩-٣۵ ساله | ٧۴٩٩۵ | ۶٢١٠٨ | ٩۴۶۵ | ٣۴٢٢ | ۴٨٢٢١ | ۴٠۴٣٨ | ۵۶٩۵ | ٢٠٨٨ | ٢۶٧٣٣ | ٢١۶٣۵ | ٣٧٧٠ | ١٣٢٨ |
۴۴-۴٠ ساله | ٧۶۵١٧ | ۶٣٧١۵ | ٩۵٨١ | ٣٢٢١ | ۵٢٩۴٨ | ۴۴۶٠٩ | ۶٢٣٢ | ٢١٠٧ | ٢٣۵۴٢ | ١٩٠٨٩ | ٣٣۴٠ | ١١١٣ |
۴٩-۴۵ ساله | ۶٩٢٣٣ | ۵٧۴٢۵ | ٨۵۶۶ | ٣٢۴٢ | ۴٩۵٣۴ | ۴١۴١۶ | ۵٧٨١ | ٢٣٣٧ | ١٩۶٧١ | ١۵٩٨۵ | ٢٧٨٢ | ٩٠۴ |
۵۴-۵٠ ساله | ۵۶۴٧٠ | ۴۶٩١۴ | ٧١٨١ | ٢٣٧۵ | ٣٨٩٨٧ | ٣٢۶١١ | ۴٧۵۵ | ١۶٢١ | ١٧۴۵٨ | ١۴٢٨٠ | ٢۴٢۵ | ٧۵٣ |
۵٩-۵۵ ساله | ۴٣۶٨۵ | ٣۶٢٩٧ | ۵۵۴٧ | ١٨۴١ | ٢٩٣۶١ | ٢۴۵٢۴ | ٣۶۴۶ | ١١٩١ | ١۴٣٠٧ | ١١٧۵٩ | ١٨٩٨ | ۶۵٠ |
۶۴-۶٠ ساله | ٣۴٨٨٧ | ٢٩٠٢٩ | ۴٣٣۵ | ١۵٢٣ | ٢٢٩٢٨ | ١٩١٠٩ | ٢٨٠۵ | ١٠١۴ | ١١٩٣۵ | ٩٩٠١ | ١۵٢۶ | ۵٠٨ |
۶٩-۶۵ ساله | ٣٣١٩٨ | ٢۵٨۶٠ | ۵٧٩۵ | ١۵۴٣ | ٢٢۴۵٠ | ١٧٠٢٢ | ۴٣٧٢ | ١٠۵۶ | ١٠٧٣٧ | ٨٨٢٨ | ١۴٢٢ | ۴٨٧ |
٧۴-٧٠ ساله | ٣۶٠٠٩ | ٢٩٩٨٨ | ۴۴٣١ | ١۵٩٠ | ٢٣٢٠٩ | ١٩۴٩٠ | ٢٧١٧ | ١٠٠٢ | ١٢٧٨٣ | ١٠۴٨۴ | ١٧١٢ | ۵٨٧ |
٧۵ ساله و بیشتر | ٩٧١٢۶ | ٧٨٨٧١ | ١٣١۵٨ | ۵٠٩٧ | ۵٩٨٣۵ | ۴٨٧٨١ | ٧٩٩۶ | ٣٠۵٨ | ٣٧٢۴٣ | ٣٠٠۵۴ | ۵١۵٢ | ٢٠٣٧ |
نامشخص | ۴۵٨ | ٣٧٣ | ٣۵ | ۵٠ | ۴٠۴ | ٣۴۶ | ٣٢ | ٢۶ | ۵۴ | ٢٧ | ٣ | ٢۴ |
مرد | ۶٣٧٣۵٧ | ۵١٩۵٠۵ | ٨٢٧٣٣ | ٣۵١١٩ | ۴٢٠١٧۴ | ٣۴۶١٣١ | ۵١٨٨٢ | ٢٢١۶١ | ٢١۶٧٧٧ | ١٧٣٠۶٢ | ٣٠٧٩٢ | ١٢٩٢٣ |
۴-٠ ساله | ١٢۵١۴ | ٩۵۴۵ | ١٨٢٩ | ١١۴٠ | ٧٩٠٢ | ۶٠٩۶ | ١٠٨۶ | ٧٢٠ | ۴۵٩۴ | ٣۴٣۶ | ٧۴١ | ۴١٧ |
٩-۵ ساله | ٢٧۶٨٧ | ٢٠٧٨٣ | ۴٣٣۶ | ٢۵۶٨ | ١٧۵٧٠ | ١٣٣٨٢ | ٢۶١٠ | ١۵٧٨ | ١٠٠٩١ | ٧٣٨۴ | ١٧٢٢ | ٩٨۵ |
١۴-١٠ ساله | ٣٣٧٧۴ | ٢۶١٣۶ | ۴٩٠٨ | ٢٧٣٠ | ٢١٧٧٢ | ١٧٠۴٨ | ٣٠٢۵ | ١۶٩٩ | ١١٩٧٣ | ٩٠۶٧ | ١٨٧٨ | ١٠٢٨ |
١٩-١۵ ساله | ۴۶۴۵٧ | ٣۶۴٢٨ | ۶۵٩۵ | ٣۴٣۴ | ٢٩٠٧٨ | ٢٣٠٣٩ | ۴٠٢٢ | ٢٠١٧ | ١٧٣۴۶ | ١٣٣۶۵ | ٢۵۶٨ | ١۴١٣ |
٢۴-٢٠ ساله | ۶٣۶٧۴ | ۵٠٩١۴ | ٨۶٧۶ | ۴٠٨۴ | ۴٠٧۶٩ | ٣٣١٧١ | ۵١۵٢ | ٢۴۴۶ | ٢٢٨۴٠ | ١٧۶٩٨ | ٣۵١۵ | ١۶٢٧ |
٢٩-٢۵ ساله | ۶٧٣٧۴ | ۵۵٠٩٣ | ٨۵٧٧ | ٣٧٠۴ | ۴۴٩۵۴ | ٣٧٣٠۴ | ۵٣٧٠ | ٢٢٨٠ | ٢٢٣٧٨ | ١٧٧۵۶ | ٣١٩٩ | ١۴٢٣ |
٣۴-٣٠ ساله | ۵٨۴١٠ | ۴٨۴۴۴ | ٧٢١٣ | ٢٧۵٣ | ٣٨٢٠٩ | ٣٢١٣٠ | ۴۴١١ | ١۶۶٨ | ٢٠١۶٣ | ١۶٢٨٣ | ٢٧٩٧ | ١٠٨٣ |
٣٩-٣۵ ساله | ۴٩٣٢٧ | ۴١١۶٣ | ۵٩٨٧ | ٢١٧٧ | ٣١٩٢۵ | ٢۶٩١٩ | ٣۶۶٠ | ١٣۴۶ | ١٧٣٧٨ | ١۴٢٢٣ | ٢٣٢٧ | ٨٢٨ |
۴۴-۴٠ ساله | ۵٣٢۴٠ | ۴۴۵٨۶ | ۶۵۴٧ | ٢١٠٧ | ٣٧٣٧٢ | ٣١۶٠٧ | ۴٣٧١ | ١٣٩۴ | ١۵٨۴٩ | ١٢٩۶٨ | ٢١۶٩ | ٧١٢ |
۴٩-۴۵ ساله | ۵٠١٣۵ | ۴١٧٨١ | ۵٩٩١ | ٢٣۶٣ | ٣۶٧٠٨ | ٣٠٧٣۶ | ۴١٩۴ | ١٧٧٨ | ١٣۴٠٧ | ١١٠٢٨ | ١٧٩۴ | ۵٨۵ |
۵۴-۵٠ ساله | ٣٨۶٣٠ | ٣٢٣٢۶ | ۴٧٧٢ | ١۵٣٢ | ٢٧٢٣١ | ٢٢٩٢٢ | ٣٢٣٠ | ١٠٧٩ | ١١٣٨١ | ٩٣٨٨ | ١۵۴١ | ۴۵٢ |
۵٩-۵۵ ساله | ٢٨٠٣٨ | ٢٣٣٣٩ | ٣۵١٨ | ١١٨١ | ١٩٣١٧ | ١۶١١٠ | ٢۴٢٢ | ٧٨۵ | ٨٧١١ | ٧٢٢١ | ١٠٩۴ | ٣٩۶ |
۶۴-۶٠ ساله | ٢٠۵۴۵ | ١٧١۵٣ | ٢۴٨١ | ٩١١ | ١٣٨٧۶ | ١١۵۵٩ | ١۶۶۴ | ۶۵٣ | ۶۶۵۴ | ۵۵٨٠ | ٨١۶ | ٢۵٨ |
۶٩-۶۵ ساله | ١٧٢۶٨ | ١۴١١٨ | ٢٢٢۴ | ٩٢۶ | ١١٣۴٠ | ٩٢۶٩ | ١۴١٧ | ۶۵۴ | ۵٩٢٠ | ۴٨۴٢ | ٨٠۶ | ٢٧٢ |
٧۴-٧٠ ساله | ١٩۴٠٠ | ١۶٢٣١ | ٢٣١٧ | ٨۵٢ | ١٢٣٠٣ | ١٠٣٣۵ | ١۴١٣ | ۵۵۵ | ٧٠٨۵ | ۵٨٨۵ | ٩٠۴ | ٢٩۶ |
٧۵ ساله و بیشتر | ۵٠۵۵٧ | ۴١١٩٧ | ۶٧۴١ | ٢۶١٩ | ٢٩۵۶۴ | ٢۴٢۵۴ | ٣٨١۵ | ١۴٩۵ | ٢٠٩۶۴ | ١۶٩٢٠ | ٢٩٢٠ | ١١٢۴ |
نامشخص | ٣٢٧ | ٢۶٨ | ٢١ | ٣٨ | ٢٨۴ | ٢۵٠ | ٢٠ | ١۴ | ۴٣ | ١٨ | ١ | ٢۴ |
زن | ٣٨٠٣٠٢ | ٣٠٢٧۴١ | ۵۴۴۶٢ | ٢٣٠٩٩ | ٢۴٨٩۶١ | ٢٠٠٢۴٠ | ٣۴٣٢٢ | ١۴٣٩٩ | ١٣١٠٩٣ | ١٠٢٣٠۵ | ٢٠١٠۴ | ٨۶٨۴ |
۴-٠ ساله | ٩۵۵٧ | ٧٣١٣ | ١٣۵٠ | ٨٩۴ | ۵٩١٣ | ۴۵۵٨ | ٨٢٣ | ۵٣٢ | ٣۶٢٧ | ٢٧۴١ | ۵٢۴ | ٣۶٢ |
٩-۵ ساله | ١٩۴۶۴ | ١۴۴۴۵ | ٣١٠۵ | ١٩١۴ | ١٢۴٩١ | ٩٣۴٧ | ١٩۴۴ | ١٢٠٠ | ۶٩۵۵ | ۵٠٨۴ | ١١۶٠ | ٧١١ |
١۴-١٠ ساله | ٢٣٢۶۴ | ١٧۶٩۶ | ٣۵٢٨ | ٢٠۴٠ | ١۵١١٣ | ١١۶٣٧ | ٢٢١٧ | ١٢۵٩ | ٨١٣۴ | ۶٠۴۶ | ١٣٠٨ | ٧٨٠ |
١٩-١۵ ساله | ٢٨٠٠٩ | ٢١٧٨۴ | ٣٩٩۵ | ٢٢٣٠ | ١٧٨١۴ | ١۴٠۶٩ | ٢٣٧١ | ١٣٧۴ | ١٠١۶٨ | ٧۶٩١ | ١۶٢١ | ٨۵۶ |
٢۴-٢٠ ساله | ٣۶٠٠٩ | ٢٨١٠٢ | ۵٢٣٢ | ٢۶٧۵ | ٢٣٧۵٩ | ١٩٠١١ | ٣١٠۶ | ١۶۴٢ | ١٢٢١٧ | ٩٠۶۵ | ٢١٢١ | ١٠٣١ |
٢٩-٢۵ ساله | ٣٧١٢٨ | ٢٩۴١۶ | ۵٣١١ | ٢۴٠١ | ٢۴٩۴٠ | ٢٠٠٩۴ | ٣٣٠٢ | ١۵۴۴ | ١٢١۶٨ | ٩٣٠٧ | ٢٠٠۶ | ٨۵۵ |
٣۴-٣٠ ساله | ٣١٧۶٠ | ٢۵۵۶٧ | ۴۴۴۶ | ١٧۴٧ | ٢٠٩٧۴ | ١٧١٣٩ | ٢٧٣۴ | ١١٠١ | ١٠٧۵٣ | ٨۴٠٢ | ١٧٠۶ | ۶۴۵ |
٣٩-٣۵ ساله | ٢۵۶۶٨ | ٢٠٩۴۵ | ٣۴٧٨ | ١٢۴۵ | ١۶٢٩۶ | ١٣۵١٩ | ٢٠٣۵ | ٧۴٢ | ٩٣۵۵ | ٧۴١٢ | ١۴۴٣ | ۵٠٠ |
۴۴-۴٠ ساله | ٢٣٢٧٧ | ١٩١٢٩ | ٣٠٣۴ | ١١١۴ | ١۵۵٧۶ | ١٣٠٠٢ | ١٨۶١ | ٧١٣ | ٧۶٩٣ | ۶١٢١ | ١١٧١ | ۴٠١ |
۴٩-۴۵ ساله | ١٩٠٩٨ | ١۵۶۴۴ | ٢۵٧۵ | ٨٧٩ | ١٢٨٢۶ | ١٠۶٨٠ | ١۵٨٧ | ۵۵٩ | ۶٢۶۴ | ۴٩۵٧ | ٩٨٨ | ٣١٩ |
۵۴-۵٠ ساله | ١٧٨۴٠ | ١۴۵٨٨ | ٢۴٠٩ | ٨۴٣ | ١١٧۵۶ | ٩۶٨٩ | ١۵٢۵ | ۵۴٢ | ۶٠٧٧ | ۴٨٩٢ | ٨٨۴ | ٣٠١ |
۵٩-۵۵ ساله | ١۵۶۴٧ | ١٢٩۵٨ | ٢٠٢٩ | ۶۶٠ | ١٠٠۴۴ | ٨۴١۴ | ١٢٢۴ | ۴٠۶ | ۵۵٩۶ | ۴۵٣٨ | ٨٠۴ | ٢۵۴ |
۶۴-۶٠ ساله | ١۴٣۴٢ | ١١٨٧۶ | ١٨۵۴ | ۶١٢ | ٩٠۵٢ | ٧۵۵٠ | ١١۴١ | ٣۶١ | ۵٢٨١ | ۴٣٢١ | ٧١٠ | ٢۵٠ |
۶٩-۶۵ ساله | ١۵٩٣٠ | ١١٧۴٢ | ٣۵٧١ | ۶١٧ | ١١١١٠ | ٧٧۵٣ | ٢٩۵۵ | ۴٠٢ | ۴٨١٧ | ٣٩٨۶ | ۶١۶ | ٢١۵ |
٧۴-٧٠ ساله | ١۶۶٠٩ | ١٣٧۵٧ | ٢١١۴ | ٧٣٨ | ١٠٩٠۶ | ٩١۵۵ | ١٣٠۴ | ۴۴٧ | ۵۶٩٨ | ۴۵٩٩ | ٨٠٨ | ٢٩١ |
٧۵ ساله و بیشتر | ۴۶۵۶٩ | ٣٧۶٧۴ | ۶۴١٧ | ٢۴٧٨ | ٣٠٢٧١ | ٢۴۵٢٧ | ۴١٨١ | ١۵۶٣ | ١۶٢٧٩ | ١٣١٣۴ | ٢٢٣٢ | ٩١٣ |
نامشخص | ١٣١ | ١٠۵ | ١۴ | ١٢ | ١٢٠ | ٩۶ | ١٢ | ١٢ | ١١ | ٩ | ٢ | ٠ |
۱) شامل نابینایی، ناشنوایی، اختلال در گفتار و صدا، قطع دست، نقص دست، قطع پا، نقص پا، نقص تنه و اختلال ذهنی
٢) اختلاف سرجمع با اجزا مربوط به آمار معلولین غیرساکن است که در کل منظور شده. ماخذ: مرکز آمار ایران؛ دفتر آمارهای جمعیت، نیروی کار و سرشماری |
جدول ۴: معلولین بر حسب نوع معلولیت بهتفکیک جنس و سن در سال ١٣٩٠ | |||||||||||||||||||||||||||
جنس و سن | کل(١) | شهری | روستایی | ||||||||||||||||||||||||
نابینا | ناشنوا | اختلال در گفتار و صدا | قطع دست | نقص دست | قطع پا | نقص پا | نقص تنه | اختلال ذهنی | نابینا | ناشنوا | اختلال در گفتار و صدا | قطع دست | نقص دست | قطع پا | نقص پا | نقص تنه | اختلال ذهنی | نابینا | ناشنوا | اختلال در گفتار و صدا | قطع دست | نقص دست | قطع پا | نقص پا | نقص تنه | اختلال ذهنی | |
مرد و زن | ٩٨٩٧٧ | ٩٩۶٠٢ | ١٣۶٨٢٩ | ٢۵۶١۵ | ١٢٧٩٣٩ | ۴٧٢٧٨ | ٢۶٣١۴٢ | ١٣٧٩١٢ | ٣٣٣٩٩۶ | ۶١٠٧٣ | ۶٣٣٢۴ | ٨٣۵٢٨ | ١٧٢٩۴ | ٨٢٩٠٧ | ٣٢۶٧٩ | ١٧٢٨۶٧ | ٨٩٩٩١ | ٢٢۴٧٩۶ | ٣٧٨٢۴ | ٣۶١٨٣ | ۵٣١٨۵ | ٨٣١١ | ۴۴٩٣٢ | ١۴۵۵٨ | ٩٠١۴۵ | ۴٧٨٢۵ | ١٠٩٠١٧ |
۴-٠ ساله | ٢٣٠٧ | ٢٢٩١ | ۵٠١٢ | ۴١٩ | ٢٣٢٩ | ۵٠۵ | ۵١۵٩ | ٣۴٧١ | ٧٨٢۵ | ١٣٢٣ | ١۴٧٢ | ٣٠۵۴ | ٢۵٠ | ١۴٠٨ | ٣٠١ | ٣١٣٠ | ٢٠٣۵ | ۵٢۵۵ | ٩٨٠ | ٨١٢ | ١٩۵١ | ١۶٩ | ٩١٧ | ٢٠١ | ٢٠٢۴ | ١۴٢٩ | ٢۵۶١ |
٩-۵ ساله | ٣١٢۶ | ۴۵٨٣ | ١٣٢٠٨ | ۶۶٢ | ۴١٩٣ | ١٠١٢ | ٨۶۶۵ | ۶٢١۴ | ٢١٨٩٣ | ١٩٠٩ | ٢٨٩٩ | ٨٢٣١ | ۴٢٠ | ٢۴٧۴ | ۶٠٩ | ۵٢١١ | ٣٧٣٩ | ١۴۶٧٩ | ١٢١۵ | ١۶٧٩ | ۴٩۶۵ | ٢۴٢ | ١٧٠٩ | ٣٩٩ | ٣۴۴٢ | ٢۴۶۶ | ٧٢٠٣ |
١۴-١٠ساله | ٣٨١۵ | ۵۵۴٢ | ١٢۴٠۵ | ٧١٧ | ۵٠۴۶ | ١١۴۶ | ٩٧٢١ | ۶٨۵٨ | ٢٩٧۶۴ | ٢٣۵٩ | ٣۵٩٣ | ٧۵۴٠ | ۴۴۶ | ٣٠٢۶ | ٧٠٣ | ۶٠١٢ | ۴٣٢٠ | ٢٠٠۴۴ | ١۴۵۵ | ١٩۴١ | ۴٨۴٩ | ٢٧١ | ٢٠١٧ | ۴۴٠ | ٣۶٩٩ | ٢۵٣۴ | ٩٧٠٣ |
١٩-١۵سال | ۴٩٩۶ | ٧٨٣۵ | ١٣۶١٠ | ١١٣٣ | ٧٣٧٧ | ١۵٩۶ | ١٢٧٨٧ | ٨٣۵٩ | ٣٨۶٩١ | ٣٠٢۵ | ۵٠٢۶ | ٧٨٩۶ | ۶٧٢ | ۴٣۴۵ | ٩٣١ | ٧۶٩٢ | ۵١١۵ | ٢۵٣۶۵ | ١٩۶۴ | ٢٨٠۵ | ۵٧٠٣ | ۴۶٠ | ٣٠٢۴ | ۶۶٣ | ۵٠٨۵ | ٣٢٣۵ | ١٣٣٠٢ |
٢۴-٢٠ساله | ۶١٠٠ | ١٠٠۴٩ | ١۶٣١۵ | ٢١١٨ | ١٠٨۶٢ | ٢٩١۴ | ١٧٨۵٨ | ١١٠٧٠ | ۴٩٨٢٣ | ٣٩٨١ | ۶۴۵١ | ٩۴٩٢ | ١٣۴٢ | ۶۵۶٢ | ١٧٢٩ | ١٠٨٧٩ | ۶٩١٧ | ٣٣۶٠٩ | ٢١١٧ | ٣۵٧٨ | ۶٧٩٩ | ٧٧۵ | ۴٢٨۴ | ١١٨٣ | ۶٩۶۵ | ۴١٣٧ | ١۶١٧١ |
٢٩-٢۵ساله | ۶۴١٧ | ٩٨٨۶ | ١۵٠٣۶ | ٢۵٣٢ | ١٢۵٧٢ | ٣٧٠١ | ٢١۵۴۶ | ١١۵١۶ | ۴٧٣٩۴ | ۴٣٠٠ | ۶۶١٧ | ٩١١١ | ١۶۵٨ | ٨١۵١ | ٢۴٠٣ | ١٣٧۴٠ | ٧۴١٠ | ٣٢٨٢۴ | ٢١١١ | ٣٢۵٩ | ۵٩١۶ | ٨٧۴ | ۴۴٠٩ | ١٢٩۶ | ٧٨٠٠ | ۴٠٩٨ | ١۴۵۴۴ |
٣۴-٣٠ساله | ۵۴٧٣ | ٧٧٠٩ | ١١۵۵٨ | ٢۴٩٧ | ١١٣۶٣ | ٣٧٠۶ | ٢٢٣٠٩ | ١٠١۵٠ | ٣۶٠۶۴ | ٣۶٩۴ | ۵٠٩٨ | ۶٩١٧ | ١۶۴٠ | ٧١٩٨ | ٢٣٨٧ | ١۴١۵۵ | ۶۵١٩ | ٢۴٢۵٨ | ١٧٧٢ | ٢۶٠٢ | ۴۶٢٩ | ٨۵٣ | ۴١۵٨ | ١٣١١ | ٨١٣۶ | ٣۶٢۵ | ١١٧٨٩ |
٣٩-٣۵ساله | ۴٩٠٩ | ۶١٣١ | ٨٧۵٣ | ٢٣۴٩ | ١٠٠٣۵ | ٣٧١۵ | ٢١۴۵٩ | ٩٠٧٧ | ٢۴٨٧۶ | ٣٢٢۶ | ٣٧٨٨ | ۵٠٣۵ | ١۵۶٩ | ۶٢۴١ | ٢۴٠۵ | ١٣٩٨٠ | ۵٨١٣ | ١۶٠٣۵ | ١۶٧٩ | ٢٣٣٩ | ٣٧١١ | ٧٧٩ | ٣٧٩٠ | ١٣١٠ | ٧۴٧٢ | ٣٢۵٧ | ٨٨٢٢ |
۴۴-۴٠ساله | ۵١٨٩ | ۶۵۶٢ | ٨٣٣٠ | ٢۶۶١ | ١٠٩٩٢ | ۵٢١۴ | ٢٢٧٨۶ | ٩٨١٣ | ٢٠٩٩٣ | ٣۵۵٧ | ۴٣٧١ | ۵٠۴۵ | ١٩٣۴ | ٧۵١٠ | ٣٩٢۶ | ١۶١۴٧ | ۶٨٨١ | ١۴٠٢٣ | ١۶٢٧ | ٢١٨۶ | ٣٢٧٨ | ٧٢٧ | ٣۴٧٨ | ١٢٨۶ | ۶۶٣۴ | ٢٩٢٩ | ۶٩۶٣ |
۴٩-۴۵ساله | ۵۶٠٣ | ۶٠٣٨ | ۶٨٠٣ | ٢٧٣١ | ١١٢١٢ | ۵۴٢۵ | ٢٠٧١٩ | ٩٨٣٧ | ١۵٩١۵ | ٣٨٧۴ | ۴٠۶٨ | ۴٣۴٢ | ٢٠۴۶ | ٨٠۶٩ | ۴٣٠١ | ١۵٢٨٢ | ٧١۴٣ | ١٠٨۶۴ | ١٧٢٣ | ١٩۶٩ | ٢۴۵٩ | ۶٨۵ | ٣١٣٣ | ١١٢٢ | ۵۴٣۵ | ٢۶٨٩ | ۵٠۴۶ |
۵۴-۵٠ساله | ۵٩۴٠ | ۵٣۶٣ | ۵٩٢٢ | ٢١١٩ | ٩٠۴٨ | ۴١١٠ | ١۶١٨٢ | ٨٣٠٧ | ١١۴١٠ | ٣٩٣٨ | ٣۶١٢ | ٣٧۶۴ | ١۵٢٩ | ۶١٢٩ | ٣١١٨ | ١١٣٧۴ | ۵٨٠۶ | ٧٧١۴ | ١٩٩۶ | ١٧۴٨ | ٢١۵۵ | ۵٨٩ | ٢٩١۵ | ٩٨٩ | ۴٨٠٢ | ٢۵٠٠ | ٣۶٩۵ |
۵٩-۵۵ساله | ۵٨١٣ | ٣٩٢۵ | ۴٣٣١ | ١۵۴٠ | ٧٢٠٠ | ٣٠٩٢ | ١٢٨٣٨ | ۶٩١٧ | ٧٢۵٨ | ٣٧٣۴ | ٢۵٨٣ | ٢٧٨٨ | ١٠٨٢ | ۴٧٣۶ | ٢٢۵۶ | ٨۵٨٠ | ۴٧٠٠ | ۴٩٣٠ | ٢٠٧٧ | ١٣۴١ | ١۵۴٣ | ۴۵٧ | ٢۴۶٠ | ٨٣۵ | ۴٢۵٠ | ٢٢١۵ | ٢٣٢٧ |
۶۴-۶٠ساله | ۵٧٧۶ | ٣٠٧۵ | ٣٣٢۴ | ١٠۶۴ | ۵٢۶٢ | ٢٣٧٣ | ١٠٨٣٩ | ۵٧۵۶ | ۴٧٩٩ | ٣۶١۵ | ١٩٢٣ | ٢١۵٨ | ٧٠۵ | ٣۴٧٧ | ١۶۶٠ | ٧٠۵٣ | ٣٨٧۵ | ٣٢٩۵ | ٢١۵۵ | ١١۵٠ | ١١۶۴ | ٣۵٩ | ١٧٨٣ | ٧١١ | ٣٧٧٨ | ١٨٧۶ | ١۵٠١ |
۶٩-۶۵ساله | ۵۶٣٩ | ٣١٧۶ | ٢٩٨۵ | ٨۴۶ | ۵٩۵۴ | ٢٠۴٠ | ١٢۴٣٢ | ۵۵۶٩ | ٣۴٣٨ | ٣۴٧۴ | ٢٠٩٢ | ٢١١٠ | ۵٧۴ | ۴٣٨۶ | ١۴٠٩ | ٨٨٣٢ | ٣۶٩۴ | ٢٣۶٣ | ٢١۶٣ | ١٠٨٣ | ٨٧۵ | ٢٧٢ | ١۵۶۵ | ۶٢٩ | ٣۵٩٨ | ١٨٧٣ | ١٠٧۵ |
٧۴-٧٠ساله | ۶۴٨٢ | ٣٣٣٣ | ٢۶٨٣ | ٨٢٧ | ۴٨۴۵ | ١٩٧٢ | ١٢٩٩۵ | ۶٨٨٩ | ٣۵٩۴ | ٣۶٢۵ | ١٩١۴ | ١٧٧٨ | ۵٧١ | ٣١٠٧ | ١٣۵٠ | ٨۴٨٨ | ۴۶۶٣ | ٢۴٣۴ | ٢٨۵٣ | ١۴١۴ | ٩٠۵ | ٢۵۶ | ١٧٣۴ | ۶٢٠ | ۴۵٠٣ | ٢٢٢۴ | ١١۶٠ |
٧۵ ساله و بیشتر | ٢١٣٧٢ | ١۴٠٧٨ | ۶۴٩۵ | ١٣٩۴ | ٩۵٩۶ | ۴٧۵٣ | ٣۴٧٩۴ | ١٨٠۶۴ | ٩٩٣٢ | ١١۴٢١ | ٧٧٩۵ | ۴٢١٩ | ٨۵٠ | ۶٠۶٠ | ٣١٨٨ | ٢٢٢٧٩ | ١١٣١٩ | ۶٨١۶ | ٩٩٣۵ | ۶٢٧٣ | ٢٢٧٢ | ۵۴٣ | ٣۵٣١ | ١۵۶٢ | ١٢۵٠٢ | ۶٧٣۵ | ٣١١۶ |
نامشخص | ٢٠ | ٢۶ | ۵٩ | ۶ | ۵٣ | ۴ | ۵٣ | ۴۵ | ٣٢٧ | ١٨ | ٢٢ | ۴٨ | ۶ | ٢٨ | ٣ | ٣٣ | ۴٢ | ٢٨٨ | ٢ | ۴ | ١١ | ٢۵ | ١ | ٢٠ | ٣ | ٣٩ | |
مرد | ۵٨۵٢١ | ۵۶٣٨٠ | ٨١٧٧١ | ٢٠۴٣۶ | ٩٠٠٨٣ | ٣۴٧١١ | ١۶٢٨٢٢ | ٨٣١۵۵ | ٢٠٢۴۴٩ | ٣۶۵٧٨ | ٣۵٩٨۵ | ۵٠٠٢۶ | ١٣٩١٩ | ۵٨۵۴٠ | ٢۴٢٧١ | ١٠۶٠٠٨ | ۵۴٨٢٠ | ١٣۶٢٣١ | ٢١٨٩۶ | ٢٠٣٣۴ | ٣١۶٧٣ | ۶۵١٢ | ٣١۴٧۵ | ١٠۴١٣ | ۵۶٧٢٩ | ٢٨٢۶٧ | ۶۶١١۶ |
۴-٠ ساله | ١٢٠٧ | ١٢٩۴ | ٢٩٩۴ | ٢۴٢ | ١٣٣٧ | ٢٩٠ | ٢٨٧٩ | ١٩٠٧ | ۴۴٧٣ | ۶٨۵ | ٨١٧ | ١٨۴١ | ١٣٩ | ٨١٠ | ١٨٠ | ١٧٩٣ | ١١٣١ | ٣٠٣٢ | ۵٢٠ | ۴٧٢ | ١١۴٨ | ١٠٣ | ۵٢۶ | ١١٠ | ١٠٨۴ | ٧٧١ | ١۴٣۵ |
٩-۵ ساله | ١٧٣۶ | ٢۵٠٩ | ٧٩٨٢ | ٣۶٩ | ٢۵٣٧ | ۵٧٣ | ۴٩٩٢ | ٣۵۵٢ | ١٢٩٠٩ | ١٠٩۵ | ١۵٨۵ | ۴٩٧۵ | ٢٢۶ | ١۵١۴ | ٣۴٢ | ٢٩٣۶ | ٢٠٨٢ | ٨۵٨١ | ۶۴٠ | ٩٢١ | ٢٩٩٨ | ١۴٣ | ١٠١٧ | ٢٢٩ | ٢٠۴٩ | ١۴۶۴ | ۴٣٢٢ |
١۴-١٠ساله | ٢١۴٣ | ٣١٢١ | ٧۴٩٣ | ۴٣٢ | ٣٠٩١ | ۶٧۶ | ۵۶٢۵ | ٣٩٣٨ | ١٧۶٢٣ | ١٣٢٩ | ٢٠٢۴ | ۴۵۴۵ | ٢۶۶ | ١٨١۶ | ۴٢٠ | ٣۴۴٨ | ٢۴٨٠ | ١١٨۶٧ | ٨١۴ | ١٠٩٢ | ٢٩٣٨ | ١۶۶ | ١٢٧٣ | ٢۵۵ | ٢١۶٩ | ١۴۵۵ | ۵٧۴۵ |
١٩-١۵ساله | ٢٨٨۴ | ۴۵٣٣ | ٨۵٣۶ | ٧٩٩ | ۵١٣٣ | ١٠٩۶ | ٨٢١٨ | ۵٠۶٣ | ٢٣۶۵٨ | ١٧٣١ | ٢٨٩٧ | ۴٩۵٨ | ۴۵٧ | ٣٠٠٢ | ۶٣٨ | ۴٩۵٣ | ٣٠٨٠ | ١۵۴١٨ | ١١۵٢ | ١۶٣٣ | ٣۵٧٣ | ٣۴١ | ٢١٢۶ | ۴۵۶ | ٣٢۵۶ | ١٩٧۵ | ٨٢٢٨ |
٢۴-٢٠ساله | ٣٧٧٢ | ۵۶١٧ | ٩٨۶٢ | ١۶۵٧ | ٧٨٨۵ | ٢٠۵٢ | ١٢١١۵ | ٧١١١ | ٣٠۴۴٧ | ٢۴۴٠ | ٣۵٧۴ | ۵٧۶٠ | ١٠۵١ | ۴٧١١ | ١٢٢٣ | ٧٣١٨ | ۴۴٢٣ | ٢٠٣١٣ | ١٣٣١ | ٢٠٢٧ | ۴٠٨۵ | ۶٠۵ | ٣١۶٢ | ٨٢٨ | ۴٧٨۶ | ٢۶٧۶ | ١٠١٠٩ |
٢٩-٢۵ساله | ٣٩٠۴ | ۵۴۴۵ | ٨٩٢٠ | ١٩٩٠ | ٩۵٢٣ | ٢٨٠۶ | ١۴۶٣٠ | ٧٣٣۶ | ٢٨٨٠۵ | ٢۶٣١ | ٣۶۴٧ | ۵۴٠١ | ١٢٨١ | ۶٢٠٧ | ١٨٣٠ | ٩٢٩۶ | ۴۶٩۴ | ١٩٨٩٧ | ١٢۶٧ | ١٧٩١ | ٣۵١٢ | ٧٠٩ | ٣٣٠۶ | ٩٧۵ | ۵٣٣٢ | ٢۶٣٧ | ٨٨٩۴ |
٣۴-٣٠ساله | ٣۴٠٩ | ۴١۵١ | ۶٧۴٧ | ٢٠۵٧ | ٨۴٨٢ | ٢٧٧٧ | ١۵١۴۵ | ۶۵۶٧ | ٢١٧٩۴ | ٢٣١۵ | ٢٧۵٢ | ٣٩٨٠ | ١٣۴٩ | ۵٣٧٢ | ١٧٨۴ | ٩۶٢۵ | ۴١٧٢ | ١۴۶٠٧ | ١٠٩٠ | ١٣٩۵ | ٢٧۶٢ | ٧٠۶ | ٣١٠۶ | ٩٨٧ | ۵۵١١ | ٢٣٩١ | ٧١٧٨ |
٣٩-٣۵ساله | ٣١۴٣ | ٣٣۵٩ | ۴٩٩١ | ١٩٩٣ | ٧۶٠۵ | ٢٨٧٨ | ١۴۶٣۶ | ۵٩٢٣ | ١۵١۴٠ | ٢٠۶٨ | ٢١١۶ | ٢٩٠٢ | ١٣۴۴ | ۴٧٨٢ | ١٨٧٨ | ٩۵٣٧ | ٣٨١٠ | ٩٨۴٠ | ١٠٧٣ | ١٢۴٠ | ٢٠٨۵ | ۶۴٩ | ٢٨٢١ | ١٠٠٠ | ۵٠٩٣ | ٢١٠٨ | ۵٢٩٢ |
۴۴-۴٠ساله | ٣۴۴٧ | ٣٩٠۶ | ۴٩۴٢ | ٢٣١۵ | ٨٧۴٠ | ۴٢٨۶ | ١۶٣۵١ | ۶٧۶٢ | ١٣٢۵٢ | ٢۴٠۵ | ٢۶۶۵ | ٣٠١٨ | ١٧٠١ | ۶٠۵٩ | ٣٢۴۵ | ١١۶٧۵ | ۴٨٠٢ | ٨٩۶١ | ١٠٣٧ | ١٢٣٨ | ١٩٢١ | ۶١۴ | ٢۶٧٧ | ١٠۴٠ | ۴۶٧٢ | ١٩۵٧ | ۴٢٨۶ |
۴٩-۴۵ساله | ٣٧۵٠ | ٣٧٣۴ | ۴٠٧٣ | ٢٣٨۶ | ٩١٣۵ | ۴۶٣٨ | ١۵٣۵٠ | ٧٢۴٠ | ١٠۵۴۶ | ٢۶۴۴ | ٢۵٨٢ | ٢۶۵١ | ١٨١٧ | ۶٧١۶ | ٣٧۵٠ | ١١۵۶٠ | ۵۴١٨ | ٧٣٢٠ | ١١٠٣ | ١١۵١ | ١۴٢١ | ۵۶٩ | ٢۴١٠ | ٨٨۶ | ٣٧٨٨ | ١٨١٨ | ٣٢٢۵ |
۵۴-۵٠ساله | ٣٧۴١ | ٣١٨۶ | ٣۴٨۴ | ١٧٩٣ | ۶٨١۶ | ٣٣۴٣ | ١١١٩٢ | ۵۵٧۴ | ٧٣٣٧ | ٢۵٧٠ | ٢٢٠٧ | ٢٢۶۵ | ١٣١٢ | ۴٧١۶ | ٢۵۶۵ | ٧٩٧٢ | ٣٩٩٠ | ۵٠٢٢ | ١١۶٧ | ٩٧٧ | ١٢١٧ | ۴٨١ | ٢٠٩٧ | ٧٧۵ | ٣٢١۵ | ١۵٨٣ | ٢٣١۴ |
۵٩-۵۵ساله | ٣۵١٩ | ٢٢۶١ | ٢۶٧٠ | ١٢۶٠ | ۵١١٠ | ٢٣٠۶ | ٧٩۵٣ | ۴٢٧٩ | ۴۵۶٠ | ٢٣٠٩ | ١۵۴۶ | ١٧۶۴ | ٩٠٧ | ٣۴۶٨ | ١٧٢١ | ۵۴٠۵ | ٢٩٩٨ | ٣١٩١ | ١٢١٠ | ٧١۵ | ٩٠۶ | ٣۵٢ | ١۶۴٠ | ۵٨۵ | ٢۵۴٢ | ١٢٧٩ | ١٣۶٨ |
۶۴-۶٠ساله | ٣١۶٩ | ١٧٢۴ | ١٩۶٠ | ٨۴٩ | ٣۴٩١ | ١۶٣۵ | ۶١٢٣ | ٣١۶٩ | ٢٧٢٨ | ٢٠٩۵ | ١١١١ | ١٣٢۵ | ۵٧٢ | ٢٣٨٢ | ١١٧٠ | ۴٠۵٠ | ٢٢٣۵ | ١٩٠۶ | ١٠٧٠ | ۶١٢ | ۶٣٣ | ٢٧٧ | ١١٠٩ | ۴۶۴ | ٢٠٧٠ | ٩٣٢ | ٨١٩ |
۶٩-۶۵ساله | ٣١٢۵ | ١۵٩۶ | ١٧٣٩ | ۶۶٣ | ٢٧٢٩ | ١٣۶۶ | ۵٢٢۶ | ٢٨١٣ | ٢٠٨٧ | ١٩۶٣ | ١٠٢۴ | ١٢٠٢ | ۴۵٣ | ١٧۶۵ | ٩۴٩ | ٣٢٨٩ | ١٩۵٣ | ١۴۶٧ | ١١۶١ | ۵٧١ | ۵٣٧ | ٢١٠ | ٩۶٢ | ۴١۵ | ١٩٣۵ | ٨۵٩ | ۶٢٠ |
٧۴-٧٠ساله | ٣۶۵٩ | ١٩١۶ | ١۶٣٧ | ۶٣١ | ٢٨٣٢ | ١٢۶٧ | ۵٩٧۴ | ٣۶۵٠ | ١٨۵۵ | ٢٠٧٩ | ١٠٩٨ | ١٠٧۶ | ۴۴۴ | ١٨١٢ | ٨۵٠ | ٣۶٢٩ | ٢۵٧٣ | ١٢۶۵ | ١۵٧٨ | ٨١٧ | ۵۶١ | ١٨٧ | ١٠١۶ | ۴١۵ | ٢٣۴٢ | ١٠٧۵ | ۵٩٠ |
٧۵ ساله وبیشتر | ١١٩٠۴ | ٨٠١٧ | ٣٧٠١ | ٩٩۵ | ۵۵٩٢ | ٢٧٢١ | ١۶٣٧٩ | ٨٢۴٣ | ۴٩٨۴ | ۶٢١٠ | ۴٣٣٠ | ٢٣٣۴ | ۵٩۵ | ٣٣٨٨ | ١٧٢۵ | ٩۵٠٨ | ۴٩۵٣ | ٣٣٢۶ | ۵۶٨٣ | ٣۶٨١ | ١٣۶۵ | ۴٠٠ | ٢٢٠٢ | ٩٩٣ | ۶٨۶۵ | ٣٢٨۵ | ١۶۵٨ |
نامشخص | ٩ | ١١ | ۴٠ | ۵ | ۴۵ | ١ | ٣۴ | ٢٨ | ٢۵١ | ٩ | ١٠ | ٢٩ | ۵ | ٢٠ | ١ | ١۴ | ٢۶ | ٢١٨ | ٠ | ١ | ١١ | ٠ | ٢۵ | ٠ | ٢٠ | ٢ | ٣٣ |
زن | ۴٠۴۵۶ | ۴٣٢٢٢ | ۵۵٠۵٨ | ۵١٧٩ | ٣٧٨۵۶ | ١٢۵۶٧ | ١٠٠٣٢٠ | ۵۴٧۵٧ | ١٣١۵۴٧ | ٢۴۴٩۵ | ٢٧٣٣٩ | ٣٣۵٠٢ | ٣٣٧۵ | ٢۴٣۶٧ | ٨۴٠٨ | ۶۶٨۵٩ | ٣۵١٧١ | ٨٨۵۶۵ | ١۵٩٢٨ | ١۵٨۴٩ | ٢١۵١٢ | ١٧٩٩ | ١٣۴۵٧ | ۴١۴۵ | ٣٣۴١۶ | ١٩۵۵٨ | ۴٢٩٠١ |
۴-٠ ساله | ١١٠٠ | ٩٩٧ | ٢٠١٨ | ١٧٧ | ٩٩٢ | ٢١۵ | ٢٢٨٠ | ١۵۶۴ | ٣٣۵٢ | ۶٣٨ | ۶۵۵ | ١٢١٣ | ١١١ | ۵٩٨ | ١٢١ | ١٣٣٧ | ٩٠۴ | ٢٢٢٣ | ۴۶٠ | ٣۴٠ | ٨٠٣ | ۶۶ | ٣٩١ | ٩١ | ٩۴٠ | ۶۵٨ | ١١٢۶ |
٩-۵ ساله | ١٣٩٠ | ٢٠٧۴ | ۵٢٢۶ | ٢٩٣ | ١۶۵۶ | ۴٣٩ | ٣۶٧٣ | ٢۶۶٢ | ٨٩٨۴ | ٨١۴ | ١٣١۴ | ٣٢۵۶ | ١٩۴ | ٩۶٠ | ٢۶٧ | ٢٢٧۵ | ١۶۵٧ | ۶٠٩٨ | ۵٧۵ | ٧۵٨ | ١٩۶٧ | ٩٩ | ۶٩٢ | ١٧٠ | ١٣٩٣ | ١٠٠٢ | ٢٨٨١ |
١۴-١٠ساله | ١۶٧٢ | ٢۴٢١ | ۴٩١٢ | ٢٨۵ | ١٩۵۵ | ۴٧٠ | ۴٠٩۶ | ٢٩٢٠ | ١٢١۴١ | ١٠٣٠ | ١۵۶٩ | ٢٩٩۵ | ١٨٠ | ١٢١٠ | ٢٨٣ | ٢۵۶۴ | ١٨۴٠ | ٨١٧٧ | ۶۴١ | ٨۴٩ | ١٩١١ | ١٠۵ | ٧۴۴ | ١٨۵ | ١۵٣٠ | ١٠٧٩ | ٣٩۵٨ |
١٩-١۵ساله | ٢١١٢ | ٣٣٠٢ | ۵٠٧۴ | ٣٣۴ | ٢٢۴۴ | ۵٠٠ | ۴۵۶٩ | ٣٢٩۶ | ١۵٠٣٣ | ١٢٩۴ | ٢١٢٩ | ٢٩٣٨ | ٢١۵ | ١٣۴٣ | ٢٩٣ | ٢٧٣٩ | ٢٠٣۵ | ٩٩۴٧ | ٨١٢ | ١١٧٢ | ٢١٣٠ | ١١٩ | ٨٩٨ | ٢٠٧ | ١٨٢٩ | ١٢۶٠ | ۵٠٧۴ |
٢۴-٢٠ساله | ٢٣٢٨ | ۴۴٣٢ | ۶۴۵٣ | ۴۶١ | ٢٩٧٧ | ٨۶٢ | ۵٧۴٣ | ٣٩۵٩ | ١٩٣٧۶ | ١۵۴١ | ٢٨٧٧ | ٣٧٣٢ | ٢٩١ | ١٨۵١ | ۵٠۶ | ٣۵۶١ | ٢۴٩۴ | ١٣٢٩۶ | ٧٨۶ | ١۵۵١ | ٢٧١۴ | ١٧٠ | ١١٢٢ | ٣۵۵ | ٢١٧٩ | ١۴۶١ | ۶٠۶٢ |
٢٩-٢۵ساله | ٢۵١٣ | ۴۴۴١ | ۶١١۶ | ۵۴٢ | ٣٠۴٩ | ٨٩۵ | ۶٩١۶ | ۴١٨٠ | ١٨۵٨٩ | ١۶۶٩ | ٢٩٧٠ | ٣٧١٠ | ٣٧٧ | ١٩۴۴ | ۵٧٣ | ۴۴۴۴ | ٢٧١۶ | ١٢٩٢٧ | ٨۴۴ | ١۴۶٨ | ٢۴٠۴ | ١۶۵ | ١١٠٣ | ٣٢١ | ٢۴۶٨ | ١۴۶١ | ۵۶۵٠ |
٣۴-٣٠ساله | ٢٠۶۴ | ٣۵۵٨ | ۴٨١١ | ۴۴٠ | ٢٨٨١ | ٩٢٩ | ٧١۶۴ | ٣۵٨٣ | ١۴٢٧٠ | ١٣٧٩ | ٢٣۴۶ | ٢٩٣٧ | ٢٩١ | ١٨٢۶ | ۶٠٣ | ۴۵٣٠ | ٢٣۴٧ | ٩۶۵١ | ۶٨٢ | ١٢٠٧ | ١٨۶٧ | ١۴٧ | ١٠۵٢ | ٣٢۴ | ٢۶٢۵ | ١٢٣۴ | ۴۶١١ |
٣٩-٣۵ساله | ١٧۶۶ | ٢٧٧٢ | ٣٧۶٢ | ٣۵۶ | ٢۴٣٠ | ٨٣٧ | ۶٨٢٣ | ٣١۵۴ | ٩٧٣۶ | ١١۵٨ | ١۶٧٢ | ٢١٣٣ | ٢٢۵ | ١۴۵٩ | ۵٢٧ | ۴۴۴٣ | ٢٠٠٣ | ۶١٩۵ | ۶٠۶ | ١٠٩٩ | ١۶٢۶ | ١٣٠ | ٩۶٩ | ٣١٠ | ٢٣٧٩ | ١١۴٩ | ٣۵٣٠ |
۴۴-۴٠ساله | ١٧۴٢ | ٢۶۵۶ | ٣٣٨٨ | ٣۴۶ | ٢٢۵٢ | ٩٢٨ | ۶۴٣۵ | ٣٠۵١ | ٧٧۴١ | ١١۵٢ | ١٧٠۶ | ٢٠٢٧ | ٢٣٣ | ١۴۵١ | ۶٨١ | ۴۴٧٢ | ٢٠٧٩ | ۵٠۶٢ | ۵٩٠ | ٩۴٨ | ١٣۵٧ | ١١٣ | ٨٠١ | ٢۴۶ | ١٩۶٢ | ٩٧٢ | ٢۶٧٧ |
۴٩-۴۵ساله | ١٨۵٣ | ٢٣٠۴ | ٢٧٣٠ | ٣۴۵ | ٢٠٧٧ | ٧٨٧ | ۵٣۶٩ | ٢۵٩٧ | ۵٣۶٩ | ١٢٣٠ | ١۴٨۶ | ١۶٩١ | ٢٢٩ | ١٣۵٣ | ۵۵١ | ٣٧٢٢ | ١٧٢۵ | ٣۵۴۴ | ۶٢٠ | ٨١٨ | ١٠٣٨ | ١١۶ | ٧٢٣ | ٢٣۶ | ١۶۴٧ | ٨٧١ | ١٨٢١ |
۵۴-۵٠ساله | ٢١٩٩ | ٢١٧٧ | ٢۴٣٨ | ٣٢۶ | ٢٢٣٢ | ٧۶٧ | ۴٩٩٠ | ٢٧٣٣ | ۴٠٧٣ | ١٣۶٨ | ١۴٠۵ | ١۴٩٩ | ٢١٧ | ١۴١٣ | ۵۵٣ | ٣۴٠٢ | ١٨١۶ | ٢۶٩٢ | ٨٢٩ | ٧٧١ | ٩٣٨ | ١٠٨ | ٨١٨ | ٢١۴ | ١۵٨٧ | ٩١٧ | ١٣٨١ |
۵٩-۵۵ساله | ٢٢٩۴ | ١۶۶۴ | ١۶۶١ | ٢٨٠ | ٢٠٩٠ | ٧٨۶ | ۴٨٨۵ | ٢۶٣٨ | ٢۶٩٨ | ١۴٢۵ | ١٠٣٧ | ١٠٢۴ | ١٧۵ | ١٢۶٨ | ۵٣۵ | ٣١٧۵ | ١٧٠٢ | ١٧٣٩ | ٨۶٧ | ۶٢۶ | ۶٣٧ | ١٠۵ | ٨٢٠ | ٢۵٠ | ١٧٠٨ | ٩٣۶ | ٩۵٩ |
۶۴-۶٠ساله | ٢۶٠٧ | ١٣۵١ | ١٣۶۴ | ٢١۵ | ١٧٧١ | ٧٣٨ | ۴٧١۶ | ٢۵٨٧ | ٢٠٧١ | ١۵٢٠ | ٨١٢ | ٨٣٣ | ١٣٣ | ١٠٩۵ | ۴٩٠ | ٣٠٠٣ | ١۶۴٠ | ١٣٨٩ | ١٠٨۵ | ۵٣٨ | ۵٣١ | ٨٢ | ۶٧۴ | ٢۴٧ | ١٧٠٨ | ٩۴۴ | ۶٨٢ |
۶٩-۶۵ساله | ٢۵١۴ | ١۵٨٠ | ١٢۴۶ | ١٨٣ | ٣٢٢۵ | ۶٧۴ | ٧٢٠۶ | ٢٧۵۶ | ١٣۵١ | ١۵١١ | ١٠۶٨ | ٩٠٨ | ١٢١ | ٢۶٢١ | ۴۶٠ | ۵۵۴٣ | ١٧۴١ | ٨٩۶ | ١٠٠٢ | ۵١٢ | ٣٣٨ | ۶٢ | ۶٠٣ | ٢١۴ | ١۶۶٣ | ١٠١۴ | ۴۵۵ |
٧۴-٧٠ساله | ٢٨٢٣ | ١۴١٧ | ١٠۴۶ | ١٩۶ | ٢٠١٣ | ٧٠۵ | ٧٠٢١ | ٣٢٣٩ | ١٧٣٩ | ١۵۴۶ | ٨١۶ | ٧٠٢ | ١٢٧ | ١٢٩۵ | ۵٠٠ | ۴٨۵٩ | ٢٠٩٠ | ١١۶٩ | ١٢٧۵ | ۵٩٧ | ٣۴۴ | ۶٩ | ٧١٨ | ٢٠۵ | ٢١۶١ | ١١۴٩ | ۵٧٠ |
٧۵ ساله وبیشتر | ٩۴۶٨ | ۶٠۶١ | ٢٧٩۴ | ٣٩٩ | ۴٠٠۴ | ٢٠٣٢ | ١٨۴١۵ | ٩٨٢١ | ۴٩۴٨ | ۵٢١١ | ٣۴۶۵ | ١٨٨۵ | ٢۵۵ | ٢۶٧٢ | ١۴۶٣ | ١٢٧٧١ | ۶٣۶۶ | ٣۴٩٠ | ۴٢۵٢ | ٢۵٩٢ | ٩٠٧ | ١۴٣ | ١٣٢٩ | ۵۶٩ | ۵۶٣٧ | ٣۴۵٠ | ١۴۵٨ |
نامشخص | ١١ | ١۵ | ١٩ | ١ | ٨ | ٣ | ١٩ | ١٧ | ٧۶ | ٩ | ١٢ | ١٩ | ١ | ٨ | ٢ | ١٩ | ١۶ | ٧٠ | ٢ | ٣ | ٠ | ٠ | ٠ | ١ | ٠ | ١ | ۶ |
١)اختلاف سرجمع با اجزا مربوط به آمار معلولین غیرساکن است که در کل منظور شده است
ماخذ-مرکز آمار ایران.دفتر آمارهای جمعیت،نیروی کار و سرشماری.. |
در ماده ۲۶ کنوانسیون حمایت از حقوق معلولین پیرامون توانمندسازی و توانبخشی این افراد آمده است که:
- دولتهای عضو میبایست اقدامات موثر و مناسب را از طریق حمایتهای همسان برای قادر ساختن معلولین به دستیابی و حفظ حداکثر استقلال، توانایی فیزیکی، ذهنی، اجتماعی و شغلی و یکپارچگی و مشارکت کامل در تمام جنبههای زندگی به عمل آورند. به این منظور دولتهای عضو میبایست سرویسهای توانمندسازی و توانبخشی جامعی را بهخصوص در زمینههای بهداشت، اشتغال، تحصیل و خدمات اجتماعی سازماندهی کنند؛ بهطوری که:
الف) در ابتداییترین مرحله ممکن و براساس ارزیابیهای چندگانه از نیازها و تواناییهای فردی شروع شود.
ب) از مشارکت و پیوستن فرد به جامعه در تمام زمینههای اجتماعی حمایت کنند و تا حد امکان نزدیک به اجتماع خود آنها -از جمله در مناطق روستایی- و در دسترس معلولین باشد.
- دولتهای عضو میبایست آموزشهای اولیه و مداوم را برای کارکنان و افراد حرفهای فعال در سرویسهای توانمندسازی و توانبخشی توسعه و ارتقا دهند.
- دولتهای عضو میبایست دسترسی و دانش استفاده از وسایل و تکنولوژیهای کمکی طراحیشده برای معلولین را با توجه به ارتباط آنها به توانمندسازی و توانبخشی ارتقا دهند.
بنابراین در همین زمینه چند مورد باید سنجیده شود: وضعیتهای خطرناک و فوریتهای انسانی؛ دسترسی به عدالت؛ رهایی از شکنجه یا رفتار و مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرکننده؛ آزادی ابراز عقیده و بیان و دسترسی به اطلاعات، احترام به خانه و خانواده، تحصیلات، سلامتی، کار و اشتغال، استانداردهای مناسب زندگی و حمایت اجتماعی و… همانطور که پیشتر هم گفته شد، بهدلیل نبود آمار همه موارد گنجاندهشده در کنوانسیون یا قانون، تنها چند مورد سطح سواد، وضع فعالیت و وضع زناشویی و خانوار قابل سنجش است.
***
ادامه دارد