بازیهای دیجیتالی، فرصت یا تهدید؟
برگردان: مارینا فرهودی//
حالا که صفحههای نمایش بهخصوص از نوع کوچک و قابل حمل همهجای زندگیمان حضور دارند کودکان زمانهای بیشتری را صرف بازیهای دیجیتالی میکنند. هر چند همیشه برایتان ممکن نیست کودکتان را که مجذوب صفحهای مملو از عکس و صدا شده است همراهی کنید اما بیشترین میزان یادگیری کودک زمانی ممکن خواهد بود که او علاوه بر بازی، با شما نیز تعامل داشته باشد.
پرسیدن، دادن فرصت به فرزندتان تا تسلطش را در بازی به شما نشان دهد و بازی را ازنگاه خودش برایتان توصیف کند همگی راههایی هستند که به او کمک میکنند تا بیشترین بهره را از زمان بازیاش بهدست آورد.
پنج راه برای بهرهبرداری بیشتر از بازیهای دیجیتالی
- از فرزندتان درباره بازیهای مورد علاقهاش بپرسید.
پرسشهای شما فکر کودک را متوجه مراحل بعدی بازی خواهد کرد. سوالاتی مثل: «داری سعی میکنی چی کار کنی؟ اگه اون دگمه رو بزنی چی میشه؟» اگر درباره یک بازی اطلاعات کافی ندارید به او ملحق شوید تا بدانید چه چیزی در آن بازی هست.
- از او بپرسید که درباره یک بازی جدید یا مرحله جدیدی از یک بازی قدیمی چه چیزی کشف کرده است.
سعی کنید به درکی که کودکتان ازصفحه بازیاش دارد پی ببرید. چون دستاوردهای او درجریان بازی لزوما همان کشفیات او نیستند و شاید لازم باشد که شما با سوالاتی او را در یافتن این کشفیات راهنمایی کنید. مواردی مثل: «چه کار جدیدی کردی؟ تا حالا هم این کار رو کرده بودی؟ فکر میکنی اگه بخوای این اتفاق باز هم بیفته چی کار باید کنی؟»
- مدت زمان بازی کردن او را (حتی در مورد بازیهایی که درونشان حرکات فیزیکی هم گنجانده شدهاند) محدود کنید.
بازیهای فیزیکی خارج از منزل، ارتباط با دوستان و خانواده، انجام کارهای هنری و ساخت کاردستی و کشف انواع دیگری از بازیها نیز برای رشد کودک ضروریاند.
- با ردهبندی بازیها آشنا شوید و از توضیحات مربوط به آنها استفاده کنید.
«هیات ردهبندی نرمافزارهای تفریحی» برای همه بازیهای ویدیویی و کامپیوتری ردهبندی متناسب با محتوا و سن بچهها تعیین میکند و برای والدینی که خواهان اطلاعات بیشتری باشند توضیحات مربوط به هر رده نیز ارایه میشود.
- فراتر از ردهبندیها حرکت کنید.
سایتهایی مانند common sense media نظرات والدین را درباره بازیهای ویدیویی محبوب همراه با عکسهایی از صفحات بازیها و اطلاعات مفید دیگر منتشر میکند. بعد از خواندن چند تا از نظرات پیش از خرید یک بازی آن را قرض بگیرید یا اجاره کنید تا بتوانید جهت خریدن یا نخریدن آن تصمیم درستی بگیرید.
چهار ویژگی بازیها که به رشد کودکان کمک میکنند:
- داشتن سطوح متفاوت دشواری
اینکه امکان تنظیم سطح مهارتی در بازی وجود دارد به کودک شما کمک میکند تا بازی را با ذهنی باز و بهصورت کاوشگرانه شروع کند و زمانی که تسلطش بر بازی بیشتر شد به سطوح بالاتر که برایش چالش بیشتری دارد وارد شود.
- دادن فرصت انتخاب
دنبال بازیها و فعالیتهایی باشید که بهجای اینکه همه موارد بازی بهصورت پیشفرض در نرمافزار تنظیم شده باشد به کودکتان فرصت میدهد تا علایق و ترجیحاتش را بیان کند. آزادی انتخاب رنگ یا شخصیت بازی و نیز امکان تغییر گزینههای دیگر در طول بازی حس کنترل و استقلال کودکان را رشد میدهد.
- امکان بازی همزمان چند بازیکن
بازیکردن با یکنفر دیگر (چه کودکی دیگر باشد و چه خود شما) به کودکتان شانس گفتوگو درباره یادگیریها و کاوشگریهایش را میدهد. این مکالمات راه فوقالعادهای است برای پیبردن به چیزهایی که او تجربه میکند. ممکن است تعجب کنید اما نگاهی که شما به کارهای او دارید ممکن است با تصویر خودش کاملا فرق داشته باشد.
- نبود کلیشهها یا خشونت
جانبداریهای جنسیتی یا فرهنگی ظریفی ممکن است در بازیها گنجانده شود. مثلا صدای یک شخصیت ممکن است لهجه خاصی را به یک رفتار منفی مربوط کند. نظرات روی سایتها را بخوانید یا بازیها را پیش از خرید اجاره کنید تا از نبود این موارد مطمئن شوید. از بازیهایی که شخصیتهایش اختلافاتشان را با استفاده از خشونت حل میکنند بپرهیزید.
***