در ایران پایگاه دایمی غربال، تشخیص و مداخله اوتیسم راه‌اندازی می‌شود

ییس گروه مطالعه و نظارت بر مراکز روزانه توانبخشی سازمان بهزیستی گفت: با مداخلات خانواده‌ها، والدین گام‌به‌گام با کودک پیشرفت می‌کنند. خانواده‌‌ها از طریق بسته‌های آموزشی با نام روزنه که پایگاه در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد مداخلات خود را آغاز می‌کنند. در این بسته‌ها انواع ‌بازی‌های هدفمند وجود دارد تا والدین یاد بگیرند چگونه با کودک خود رفتار و نتایج را ثبت کنند.

مریم پورسید در گفت‌وگو با مهرخانه شیوع اختلال اوتیسم در جهان را یکسان اعلام کرد و گفت: شیوع اوتیسم در ایران حدود یک درصد مشخص شده است که مبتلایان با علایم خیلی ضعیف تا خیلی قوی را در برمی‌گیرد. سن تشخیص این بیماری از ۱۸ماهگی است و سنین طلایی برای کمک به بهبودی و مهارت‌آموزی این کودکان ۲ تا ۵ سال است.

او از راه‌اندازی پایگاه دایمی غربال، تشخیص و مداخله اوتیسم در کشور خبر داد و گفت: در سال ۹۲- ۹۱ برنامه غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلالات طیف اوتیسم در پنج استان کشور به صورت پایلوت اجرا شد. در این برنامه علاوه بر آموزش چگونگی تشخیص و غربالگری اوتیسم به کارشناسان مراکز غیردولتی روزانه آموزشی توانبخشی اختلالات طیف اوتیسم، نحوه مداخلات به با دو محور مراکز و خانواده نیز صورت گرفت.

رییس گروه مطالعه و نظارت بر مراکز روزانه توانبخشی سازمان بهزیستی ادامه داد: پس از اجرای پایلوت، نقاط ضعف و قدرت آن احصا شد و در سال ۹۳ این برنامه در ۲۴ استان کشور به اجرا درآمد. در حال حاضر آخرین برنامه‌های آموزشی در استان کردستان در حال انجام است و پس از اتمام آموزش‌ها، تمامی مراکز آموزشی توانبخشی اختلالات طیف اوتیسم کشور به پایگاه دایمی غربال، تشخیص و مداخله تبدیل خواهد شد.

او در خصوص طریقه مراجعه به این پایگاه‌ها گفت: از سوی سازمان بهزیستی یک‌سری بروشور تهیه و علایم اوتیسم در آن ذکر شده است. وقتی خانواده‌ای به مراکز مرتبط به با کودک مانند مهدکودک‌ها، پزشک اطفال و… مراجعه می‌کند، این بروشور در اختیارشان قرار می‌گیرد. والدینی که پس از مطالعه آن احتمال می‌دهند کودک آن‌ها مبتلا به اوتیسم است، با مراجعه به مراکز غربال‌گری این مسئله را پیگیری می‌کنند؛ در این مراکز در ابتدا با گرفتن مصاحبه پیگیری از کودک در صورت وجود علایم و تشخیص افتراقی انجام می‌شود و در صورت تأیید، مداخلات همه‌جانبه در مرکز انجام می‌شود.

پورسید با تأکید بر نقش خانواده‌ها گفت: در تعامل همه‌جانبه در مرکز، مربی همانند کودک با او همراه می‌شود و کودک با سرعت خیلی پایین یاد می‌گیرد چگونه رفتارهای آزاردهنده خود را کنار گذاشته و رفتارهای مثبت ارتباطی را جایگزین آن کند. کمک و مداخلات خانواده باعث کامل‌شدن این سیکل و در نتیجه دستاوردهای بهتر می‌شود.

به گفته پورسید: با مداخلات خانواده‌ها، والدین گام‌به‌گام با کودک پیشرفت می‌کنند. خانواده‌‌ها از طریق بسته‌های آموزشی با نام روزنه که پایگاه در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد مداخلات خود را آغاز می‌کنند. در این بسته‌ها انواع ‌بازی‌های هدفمند وجود دارد تا والدین یاد بگیرند چگونه با کودک خود رفتار و نتایج را ثبت کنند.

رییس گروه مطالعه و نظارت بر مراکز روزانه توانبخشی سازمان بهزیستی مهم‌ترین مشکلات این کودکان را در وهله اول نوع برقراری ارتباط با دیگران دانست و افزود: بیشترین تمرکز بر آموزش مهارت ارتباط کودکان است. این افراد به دلیل عدم مهارت ارتباطی، با انباشتگی اطلاعات روبه‌رو هستند که قادر نیستند از آن‌ها استفاده کنند، اما پس از یادگیری مهارت‌های ارتباطی می‌توانند از آن اطلاعات استفاده کنند.

پورسید با بیان این‌که اختلالات اوتیسم درمان قطعی ندارد، گفت: اوتیسم یک بیماری نیست، بلکه یک تفاوت است و تنها می‌توان این تفاوت‌ها را کاهش داد. این اختلال در طبقه‌‌بندی جدید و تشخیص اختلالات روانی (dsm-5) یک اختلال عصبی رشدی عنوان می‌شود. مدل چینش اعصاب این کودکان با کودکان دیگر متفاوت است و از هیچ طریقی نمی‌توان این چینش را تغییر داد، حتی در برخی از مواقع تفاوت حفره‌های مغزی آن‌ها در عکس‌های سر، کامل مشهود است.

او ادامه داد: با بسته‌های آموزشی و این برنامه‌ها سیناپس‌های جدیدی در مغز آن‌ها برقرار می‌کنیم که به سمت ارتباط و تکلم بروند. بسیاری از این کودکان می‌توانند به مدرسه عادی رفته و به زندگی طبیعی خود ادامه دهند. یکی از موفقیت‌های ما میزان ترخیص‌های ما است که قطعاً با این برنامه‌ها این تعداد بیشتر نیز خواهد شد.

……………………………..

منبع: مهرخانه