این کتاب ترجمه و تلخیصی از کتاب پیشگیری از آزار جنسی: فعالیتها و راهبردهایی برای کسانی که با کودکان و نوجوانان کار میکنند نوشته کارول ا. پلامر است که فعالیت‎های دیگری به آن اضافه شده. کتاب برای معلمان و مربیان مهد کودک و مدارس ابتدایی طراحی شده، اما فعالیت‌های ارایه‌شده در آن به‌گونه‌ای‌ست که در خانواده و برای یک کودک هم قابل اجراست.

پیشگیری از سو استفاده جنسی از کودکان؛ اصول برنامهریزی، روشها و فعالیتها، ترجمه و تالیف فاران حسامی. تهران، ساوالان

کتاب در شش فصل نگاشته شده است. در فصل اول به‌عنوان تعریف مشکل و به این سوال که «سو استفاده جنسی از کودکان چیست؟» این‌طور پاسخ می‌دهد: سو استفاده جنسی از کودکان یعنی اینکه شخص به‌اجبار یا در اثر فریب خوردن به برقراری رابطه جنسی تن دهد که تماس با دستگاه تناسلی، لمس قسمت‌های خصوصی بدن (سینه‎ها، دستگاه تناسلی و باسن)، هرزه‌نگاری، مکالمات تلفنی مستهجن و… را شامل می‎شود.

از نظر نویسنده، در فصل دوم، برای برنامه‎های پیشگیری دو راه کلی وجود دارد: راه اول اینکه ما بزرگسالان، به‌عنوان کسانی که با بچه‎ها ارتباط داریم و به آنها اهمیت می‎دهیم، نیاز داریم که اول از همه خودمان درباره این مشکل جدی اجتماعی آموزش ببینیم؛ و راه دوم اینکه ما نیازمند تهیه و تکمیل راه‎‎هایی هستیم تا اطلاعات و مهارت‎های لازم برای جلوگیری از سو استفاده جنسی را به کودکان آموزش دهیم.

در فصل سوم به این مساله پرداخته می‎شود که برنامه موفق پیشگیری از سو استفاده جنسی از کودکان چگونه امکان‌پذیر است. حمایت کامل جامعه؛ شفافیت و وضوح اهداف و ظرفیت برنامه، گروه مشورتی یا کمیته نظارتی برای اطمینان از پیشرفت، ارزیابی و حمایت مداوم مدرسان مجرب و آموزش‎دیده؛ تلاش برای بالا بردن سطح اطلاعات و آگاهی جامعه؛ امکان دسترسی به کودکان از طریق مهدکودک‌ها، مدارس یا سایر موسسات موجود؛ همکاری میان مدارس و انجمن‎ها و خدمات حمایت از کودکان؛ تمرکز دقیق و مناسب روی امنیت و نه مسایل جنسی در همه قسمت‎های برنامه؛ وجود برنامه برای طرح‎ریزی‎های مداوم؛ تعهد به گزارش دادن هرگونه احتمال کودک‌آزاری؛ حمایت از برنامه‎های کارکنان و داوطلبان؛ و احساس مسوولیت، تعلق خاطر و از خود دانستن جامعه در مورد برنامه پیشگیری از جمله مواردی است که در کتاب به‌عنوان عوامل موثر در اجرای موفق برنامه‎های پیشگیری به آنها اشاره می‎شود.

فصل چهارم، با عنوان مشارکت والدین، درباره راه‎های جلب مشارکت والدین در برنامه‎های پیشگیری صحبت می‎کند و تاکید می‎شود که زمینه‎ساز مشارکت والدین این است که ایشان اطمینان حاصل کنند که موضوع مهم و حساسی برنامه‎ریزی شده است تا با روشی مناسب به فرزندانشان آموزش داده شود و سپس پیشنهاداتی در جهت جذب مشارکت آنان ارایه می‎گردد.

فصل پنجم کتاب دستورالعمل‎هایی برای آموزش‌دهندگان ارایه می‎دهد؛ دستورالعمل‌هایی برای مدرسانی که مستقل عمل می‎کنند، معلمان کلاس‎ها و مدرسانی که با کودکان کم‎توان جسمی یا ذهنی و کودکان خانواده‎های ازهم‌گسیخته کار می‎کنند.

در فصل ششم نیز برنامه‎های درسی و فعالیت‎های آموزشی برای کودکان پیش‌دبستانی، سال اول دبستان و کودکان با توانایی‎های ویژه معرفی می‎گردد. درس‎های پیش‎بینی‌شده در این بخش عبارت‌اند از اعضای بدن، آشنایی با انواع لمس‌ها، پیوستار لمس‎ها، لمس‎های اجتناب‎ناپذیر، روش‎هایی که کودکان تهدید یا فریفته می‎شوند، همه ما به لمس‌های خوب نیاز داریم، و داستان حباب‌های گرم‌ونرم. در پایان کتاب نیز پیوست‎هایی برای راهنمای ارایه بهتر درس‎ها آمده است.

این کتاب، علاوه بر معلمان و مربیانی که با کودکان کار می‎کنند، می‎تواند راهنمای عمل فعالان کودک نیز باشد و در طراحی برنامه‎های مربوط به رفع خشونت جنسی علیه کودکان راهگشا باشد.

این کتاب را نشر ساوالان در سال ۱۳۸۷ با شمارگان ۲۰۰۰ نسخه منتشر کرده است.

……………………………..

فروغ عزیزی

(Visited 887 times, 1 visits today)