نبوغ کودکان: چگونه غیرمنتظره‎ها به کودکان کمک می‎کنند که یاد بگیرند

روش آشنایی کودک با شی جدیدی که تازه به آن برمی‎خورد این است که اول آن را به سطحی سخت که نزدیکش است می‎کوبد و بعد آن را تا حد ممکن در دهانش فرومی‎برد. این روش ممکن است برای بعضی اشیا چندان دلپذیر نباشد، مثلا اگر کودک آیفون جدید را به دیوار بکوبد! اما بزرگسالان می‎توانند خوشحال باشند که کودکشان دارد چیزهای جدید یاد می‎گیرد.

بر مبنای این تحقیق، که به‎تازگی در نشریه ساینس منتشر شده، کودکان با شگفت‌زده شدن از اشیای دوروبرشان چیز یاد می‎گیرند. در این تحقیق دانشمندان به گروهی از نوزادان یازده ماهه اشیایی نشان دادند که که به‎شکلی غیرقابل پیش‎بینی یا شگفت‎انگیز کار می‎کنند. مثلا توپی را از سطح شیب‎دار پایین انداختند و نشان دادند که با برخورد به دیوار می‎ایستد. بعد همان توپ را دوباره از سطح شیب‏‎دار پایین انداختند و به‎گونه‎ای نشان دادند که توپ از دیوار عبور می‎کند.

بعد از دیدن این نمایش‎های غیرقابل پیش‎بینی و شگفت‎انگیز بچه‌ها شوق بیشتری برای تجربه و بازی با توپ داشتند: آن را به زمین می‎زدند و پرت می‎کردند، انگار که بخواهند ببینند «خب این چه جوریه؟» درعین‎حال کودکان به توپی که به‎شکل عادی در برخورد با دیوار ایستاده بود و مطابق پیش‎بینی‎شان بود یا حتی به اسباب‎بازی جدیدی که حرکتی معمولی داشت، علاقه کمتری نشان دادند.

لیزا فینسن، استاد روانشناسی و متخصص دانش مغز در دانشگاه جان هاپکینز، که از طراحان این مطالعه بوده، می‎گوید: بنا به پژوهش ما، کودکان از آنچه تاکنون درباره دنیا فهمیده‎اند استفاده می‎کنند تا درباره دنیای اطرافشان پیش‎بینی‎هایی کنند. وقتی این پیش‎بینی‎ها غلط از آب دربیاید، آنها فرصتی باارزش پیدا می‎کنند تا چیزی جدید بیاموزند. کودکان وقتی شگقت‎زده می‎شوند، بسیار بهتر می‎آموزند؛ چون از این واقعه بستری برای شناخت بیشتر دنیای پیرامونشان می‎سازند.

منبع